Abraham Lincoln (1809-1865)
Abraham Lincoln - người giải phóng vĩ đại, vị Tổng thống thứ 16 của
Hoa Kỳ từ tháng 3/1861 cho đến khi bị ám sát vào tháng 4/1865. Ông được
xem là một nhân vật lịch sử tiêu biểu hàng đầu của Hợp chủng quốc Hoa
Kỳ, với tài nghệ chính trị tầm cỡ, luôn được nhắc tới bên cạnh những vị
chính trị gia lỗi lạc nhất trong lịch sử Mỹ như George Washington,
Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt…
Lincoln thành công trong nỗ lực lãnh đạo đất nước vượt qua cuộc khủng
hoảng hiến pháp, quân sự, và đạo đức - cuộc Nội chiến Mỹ - duy trì
chính quyền Liên bang, đồng thời chấm dứt chế độ nô lệ, hiện đại hóa nền
kinh tế - tài chính của đất nước.
Bài diễn văn năm 1863 của ông là bài diễn văn được trích dẫn nhiều
nhất trong lịch sử Mỹ. Đó là bản tuyên ngôn tiêu biểu của tinh thần Mỹ,
hiến mình cho những lý tưởng cao cả của dân tộc, đó là quyền bình đẳng,
tự do, và dân chủ.
Sau khi chiến tranh kết thúc, Lincoln chủ trương quan điểm ôn hòa
nhằm nhanh chóng tái thiết đất nước thông qua chính sách hòa giải và bao
dung trong một bối cảnh phân hóa sâu sắc với những hậu quả nặng nề từ
cuộc nội chiến.
Tuy nhiên, chỉ sau khi cuộc nội chiến kết thúc được vài ngày, Lincoln
bị ám sát khi ông đang đi xem kịch. Đây là lần đầu tiên một Tổng thống
Hoa Kỳ bị ám sát. Cho đến nay, người dân Mỹ vẫn nhớ về ông như một vị
chính khách mẫu mực, đại diện cho mọi phẩm chất tốt đẹp của nền Dân chủ
Cộng hòa Hoa Kỳ, với tinh thần bình đẳng và quên mình vì đất nước.
Mary Todd Lincoln (1818 –1882)
Mary Todd Lincoln là vợ của tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ Abraham
Lincoln, bà là Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ từ năm 1861 đến năm 1865. Nhiều
sử gia cho rằng bà bị chứng rối loạn lưỡng cực và có một chấn thương đầu
do tai nạn khi sinh nở, khiến cho bà bị chứng đau nửa đầu.
Việc gặp khó khăn trong kiểm soát tiền bạc cũng là một vấn đề với
bà khi Abraham Lincoln còn sống, nhưng sau khi ông qua đời, việc tiêu
xài của bà hoàn toàn vượt ra ngoài tầm kiểm soát. Nhiều người đã đồn
nhau về việc bà hay chôn giấu các đồ vật một cách lạ lùng, như 10 đôi
găng tay cùng lúc. Bà còn đưa ra các tuyên bố tâm linh kì dị và nói với
con trai Robert rằng có người đang tìm cách đầu độc bà.
Năm 1875, Robert đưa mẹ mình vào viện tâm thần. Mary đã viết rất
nhiều thư tới bạn bè và báo chí để gây áp lực buộc con trai trả tự do
cho bà nhưng ngay khi vừa ra viện thì bà lại tìm cách tự sát bằng thuốc.
Dược sĩ nhận ra ý định của Mary nên đã cho bà một liều thuốc vô hại. Bà
trải qua những năm cuối đời với người chị gái Elizabeth. Bà bị
thêm chứng đục thủy tinh thể và chấn thương cột sống rồi qua đời ở tuổi
63. Người ta đã chôn cất bà bên cạnh mộ của chồng- Tổng thống Abraham
Lincoln.
Robert Todd Lincoln (1843-1926)
Robert Todd Lincoln sinh ra ở Springfield, Illinois, Hoa Kỳ là con
đầu lòng của Abraham Lincoln và Mary Ann Todd. Mặc dù là người duy nhất
trong số 4 người con của Tổng thống sống khỏe mạnh qua tuổi trưởng thành
và qua đời không phải vì bạo bệnh nhưng cuộc sống riêng của ông cũng có
không ít sóng gió.
Từ nhỏ ông đã không được gần gũi cha mình, Tổng thống luôn bận rộn
về công việc tuy nhiên điều đó không làm ảnh hưởng đến tình cảm của hai
cha con dành cho nhau. Vào đêm Lincoln bị ám sát, Robert cũng suýt có
mặt tại nhà hát Ford nhưng vì lý do sức khỏe mà ông đã không đi cùng cha
mình. Mặc dù rất yêu quý và ngưỡng mộ cha nhưng Robert Todd lại không
hề có mối quan hệ tốt đẹp với mẹ mình. Ông và bà Mary Todd có những bất
đồng về tính cách lập dị cũng như sự chi tiêu quá đà của bà. Năm 1875,
ông đã gửi mẹ mình vào viện điều dưỡng Bellevue Palace. Bà Mary đã viết
thư gây áp lực và kiện lại Robert để thoát khỏi viện điều dưỡng. Mối
quan hệ của 2 người đã trở nên không thể cứu vãn và bị chia rẽ sau đó.
Robert Lincoln qua đời năm 1926 và được chôn cất gần vợ và con trai
(con trai ông đã qua đời vì bạo bệnh ở tuổi 16). Dòng dõi nhà Lincoln
đã không thể được duy trì khi đứa cháu trai của Robert qua đời vào năm
1985.
Edward Baker Lincoln (1846-1850)
Edward Baker Lincoln là đứa con thứ 2 của Tổng thống Lincoln. Tên
của cậu được đặt theo tên một người bạn thân của Tổng thống là Edward
Dickinson Baker. Mặc dù cuộc sống của cậu quá ngắn ngủi nhưng từ nhỏ
người ta đã nhìn thấy ở cậu một tính cách nhân hậu, yêu thương động vật.
Edward qua đời khi chỉ còn gần 1 tháng nữa là đến sinh nhật lần thứ 4.
Hồ sơ bệnh án chỉ ra rằng bệnh lao là nguyên nhân dẫn đến cái chết
của cậu nhưng cũng có ý kiến cho rằng cậu mắc phải ung thư tuyến giáp.
Gia đình đã cho chôn cất Edward tại nghĩa trang Hutchinson, Springfield,
bang Illinois. Một số nhà sử học tin rằng, chính cái chết của cậu là
nguyên nhân sâu xa dẫn đến sự bất ổn về tâm lý và tính cách của bà Mary
Todd. Sau khi Tổng thống Lincoln qua đời, người ta đã chuyển hài cốt của
cậu về nghĩa trang Oak Ridge, Springfield, trong khu mộ nhà Lincoln.
William Wallace Lincoln (1850-1862)
William Wallace "Willie" Lincoln là con trai thứ ba của Abraham
Lincoln và Mary Todd Lincoln. Cậu được đặt theo tên của một người thân
của bà Mary là Tiến sĩ William Wallace. Khi còn nhỏ cậu và em trai mình
là Thomas “Tad” được ví là những đứa trẻ vô cùng nghịch ngợm. Vào năm
1862, cả hai anh em đều bị bệnh tuy nhiên trong khi người em có dấu hiệu
hồi phục thì tình trạng của William không hề tốt lên. Cậu được cho là
mắc phải bệnh sốt thương hàn.
Mặc dù gia đình hết sức chạy chữa, bản thân Tổng thống và vợ mình
túc trực ngày đêm William vẫn không thể qua khỏi. Vào 5 giờ chiều ngày
20 tháng 2 năm 1862, cậu đã trút hơi thở cuối cùng gây ra một cú sốc lớn
cho gia đình. Tổng thống Lincoln đã phải mất 3 tuần sau mới có thể bình
tâm để quay trở lại công việc trong khi bà Mary vì quá đau lòng mà gần
như mất đi sự tỉnh táo. William được chôn cất tại nghĩa trang Oak Hill ở
Georgetown và sau đó được chuyển về gần khu mộ của gia đình vào năm
1871.
Thomas "Tad" Lincoln (1853-1871)
Thomas "Tad" Lincoln là đứa con thứ 4 của Tổng thống Lincoln. Cậu
có một khởi đầu khó khăn khi bị hở hàm ếch bẩm sinh. Hậu quả là tiếng
nói khó nghe tới mức mà chỉ có cha và những người thân cận nhất với cậu
mới hiểu. Có lẽ do tuổi thơ khó khăn của mình mà Lincoln rất nhân từ với
các con của mình. Kết quả là Tad và anh trai Willie được mô tả là "đám
quỉ con", thường xuyên gây náo loạn trong Nhà trắng, nghịch phá các buổi
họp và làm lộn xộn văn phòng của cha mình.
Tháng 2/1862, cả Tad và Willie đều bị sốt thương hàn. Tad qua khỏi
nhưng Willie thì kém may mắn hơn và qua đời. Sau đó, cha mẹ cậu thường
để cậu làm theo ý mình. Tad không đi học và các gia sư thì không thể dạy
dỗ cậu. Khi Abraham Lincoln bị bắn, Tad đang diễn một vở kịch ở nhà hát
Grover gần đó. Người quản lý thông báo về thảm kịch với đám đông phía
dưới. Tad bị chấn động mạnh và la hét khi chạy ra khỏi căn phòng. Sau
này, cậu dành thời gian ở Châu Âu và Chicago cùng mẹ. Tad qua đời ở tuổi
18 và được phỏng đoán là do một cơn đau tim.
Theo Phan Hạnh - Bích Ngọc
Dân trí