Chiến tranh Việt Nam đã để lại
trong ký ức không chỉ những cựu binh Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam mà ngay cả
một thế hệ người dân Mỹ những ký ức sâu đậm, có sức ám ảnh lâu dài. Những ký ức
đó gắn liền với những tác phẩm ảnh chiến trường gây ám ảnh, nhức nhối.
Có một thế hệ phóng viên ảnh chiến
trường từng được các hãng thông tấn Mỹ cử sang Việt Nam, đó là thế hệ phóng
viên chiến trường xuất sắc nhất mọi thời đại, luôn được nhắc tới trong giới làm
nghề như những tượng đài lớn. Đáng kể nhất là những cái tên đến từ hãng tin
Associated Press (AP) như Malcolm Browne, Eddie Adams, hay Nick Ut...
Ở thời kỳ đó, khi người dân Mỹ
còn khá mù mờ về cuộc chiến tranh mà chính phủ Mỹ tiến hành tại Việt Nam, chính
những phóng viên ảnh chiến trường quả cảm của AP đã đem về cho người dân Mỹ những
hình ảnh trung thực nhất, khắc họa những bi kịch mà quân đội Mỹ đang gieo rắc tại
Việt Nam.
Những bức ảnh đó đã được đánh đổi
bằng sự mạo hiểm tính mạng của những phóng viên chiến trường sẵn sàng chết vì
nghề. Quả thực AP đã có 4 phóng viên ảnh ngã xuống trên chiến trường Việt Nam
trong quá trình tác nghiệp.
Đã nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi
Mỹ chính thức đưa quân viễn chinh sang Việt Nam tham chiến, để đánh dấu mốc sự
kiện lịch sử này, hãng tin AP của Mỹ đã xuất bản cuốn sách ảnh có tiêu đề “Vietnam:
The Real War” (Việt Nam - Một cuộc chiến thực sự) trong đó có khoảng 300 bức ảnh
lịch sử từng được ghi lại trên các chiến trường Việt Nam.
Trong thời kỳ diễn ra Chiến tranh
Việt Nam, hãng tin AP đã giành được tổng cộng 6 giải Pulitzer - giải thưởng cao
quý dành cho các nhà báo Mỹ, trong đó có 4 giải Pulitzer cho phóng viên ảnh và
2 giải cho phóng viên viết tin bài.
Tuyển lựa từ 25.000 bức ảnh lưu
giữ trong kho, AP đã lọc ra 300 bức xuất sắc nhất, khắc họa những thái cực khác nhau của cuộc
chiến.
Cuốn sách “Vietnam:
The Real War” vừa được xuất bản ngày 1/10 tại Mỹ, Canada, và Anh.
Lính thủy đánh bộ
Mỹ chui lên từ các hầm trú ẩn. Đây là ngày thứ 3 họ chiến đấu với du kích Việt
Nam trong một khu rừng ở gần Huế. Chiếc máy bay bên trái đã bị du kích bắn
rơi khi bay vào tiếp tế. (Tháng 9/1966)
Lính nhảy dù Mỹ
đang vượt sông, chuẩn bị cho một trận càn vào khu rừng ở huyện Bến Cát, tỉnh
Bình Dương, nhằm tấn công lực lượng Quân Giải Phóng miền Nam Việt Nam. (Ngày 25/9/1965)
Trực thăng Mỹ bay
trước dọn đường, nã lửa súng máy xuống khu rừng ở tỉnh Tây Ninh, giáp biên giới
Campuchia. Nơi này được mật thám báo về có Quân Giải Phóng. (Tháng
3/1965)
“Chiến tranh là
địa ngục”
Thương binh Mỹ
Một lính nhảy dù
bị thương đang chờ được đưa đi sơ tán khỏi vùng chiến sự ở thung lũng A Sầu,
thuộc tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Thi hài một lính
nhảy dù Mỹ đang được trực thăng đưa ra khỏi chiến trường C, một khu rừng giáp
biên giới Campuchia. (Ngày 14/5/1966)
Bên trong một bệnh
viện dã chiến của lính Mỹ ở thị trấn Khe Sanh, tỉnh Quảng Trị. (Tháng 3/1968)
Một nhóm lính thủy
đánh bộ Mỹ đang áp sát bờ biển Đỏ (ngày nay là biển Xuân Thiều) ở Đà Nẵng. (Ngày
10/4/1965)
Cận cảnh một tốp
lính nhảy dù.
Ảnh chụp từ trực
thăng một biểu tượng khổng lồ của vùng phi quân sự. (Ngày 8/5/1971)
Bức ảnh được sử
dụng làm bìa cuốn sách khắc họa một lính nhảy dù Mỹ bị thương, đang ẩn náu
trong một khu rừng gần Huế. Nhân vật trung tâm của bức ảnh là người lính đang
giơ tay ra hiệu, hướng dẫn một chiếc trực thăng cứu hộ hạ cánh. Đôi tay của người
lính được chụp trong khoảnh khắc như thể đang giơ lên cầu nguyện, một hình ảnh
đầy ẩn ý về sự tuyệt vọng của lính Mỹ khi tham chiến tại Việt Nam. (Tháng
4/1968)
Cuộc tấn công vào
một đồn điền trồng dứa ở miền Nam Việt Nam. Nơi đây bị tình nghi che giấu lực
lượng du kích của Quân Giải phóng. Cuộc tấn công huy động cả bộ binh và trực
thăng. (Tháng 8/1967)
Lính Mỹ canh
phòng vòng ngoài khu căn cứ quân sự Bù Đốp ở tỉnh Bình Phước. Nơi đây có một số
ngôi mộ của lính Mỹ tử trận. Có những cây thập tự ngã chỏng chơ, nhiều cây khác
bị sứt mẻ bởi những cuộc tấn công bằng đạn cối và đạn ghém của quân du kích. (Tháng
12/1967)
Nữ diễn viên Mỹ Carroll
Baker sang Việt Nam biểu diễn văn nghệ phục vụ binh lính Mỹ. (Tháng 12/1965)
Sương mù cuộn
lên trên một đỉnh núi trong khi lính Mỹ đang dỡ hàng tiếp tế mà trực thăng vừa
mang tới. (Tháng 11/1968)
Lời nhắn viết
trên áo trấn thủ của một lính Mỹ, thể hiện sự ám ảnh của anh ta trước mức độ ác
liệt của chiến trường Khe Sanh: “Cảnh báo: Làm lính thủy đánh bộ ở Khe Sanh là
một trải nghiệm có hại cho sức khỏe”.
Bích Ngọc
Theo DM