- Nhiều nền kinh tế trong khu vực đã và đang có hướng thả nổi lãi suất, với điều kiện của VN, theo ông thời điểm này có phù hợp?Sau khi đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc tăng giá, các nước trong khu vực có thể cũng sẽ điều chỉnh đồng tiền của họ. Nhưng với VN, chúng ta đang trong bối cảnh phải điều hành chính sách tỉ giá để phục vụ cho xuất khẩu bởi VN là quốc gia có nền kinh tế nhập siêu . Nếu như tỉ giá đồng VN ổn định thì chúng ta vẫn bị mất giá thêm khoảng 1 - 2%. Tuy nhiên tỉ lệ này đặt trong "rổ" biến động tiền tệ thế giới thì không có biến động đáng kể.
VN đã linh hoạt tỉ giá hơn nhiều so với mức tỉ giá cố định của nhiều nước trong khu vực. Chúng ta đã có biên độ tỉ giá linh hoạt hơn trên nền tảng bình quân liên ngân hàng và không lựa chọn cơ chế tỉ giá cố định.
Nhưng cũng phải biết rằng với tỉ giá cố định, Trung Quốc đã có lợi không ít khi các đồng vốn đầu tư vào nước này đã yên tâm ngủ trong một giấc mơ dài. Chính vì thế, khi Trung Quốc thay đổi có nghĩa họ đã lựa chọn một con đường mới.
- Vậy nếu NHNN thả nổi lãi suất sẽ ảnh hưởng thế nào đến chính sách tỉ giá, thưa ông?
VN đang phải chăm chú theo dõi sự biến động của Nhân dân tệ để có những đối sách phù hợp. Đặc biệt, khi VN đang tiếp cận cơ chế tỉ giá theo "rổ" đồng tiền được quy định bởi các mối quan hệ thương mại, vay nợ, đầu tư, các giao dịch vãng lai... để lượng hoá được từng đồng tiền trong "rổ" đó.
Nhân dân tệ là đồng tiền của quốc gia sát nách "nhà" ta, dân số lớn đến hơn 1,2 tỉ người, GDP cực lớn, lại có nhiều mối quan hệ với VN. Nhưng khi chúng ta làm chính sách tỉ giá thì phải nhìn đồng tiền đó trong cái chung của nhiều đồng tiền trong "rổ".
Tỉ giá hối đoái thả nổi tự do là một tỉ giá hoàn toàn do cung - cầu quyết định, không có bất cứ sự can thiệp nào của chính phủ. Khi chính phủ can thiệp vào thị trường hối đoái để tác động đến tỉ giá hối đoái, thì hệ thống này được gọi là hệ thống tỉ giá hối đoái thả nổi có quản lý. Trên thực tế, không có nhiều quốc gia để cho đồng tiền của mình thả nổi tự do (chủ yếu là những nền kinh tế mạnh).
Có nhiều quốc gia đã can thiệp bằng cách mua và bán các đồng tiền để ngăn không cho tỉ giá hối đoái biến động nhiều. Hoặc họ duy trì sự "cân bằng". Khi có sự "cân bằng" về tỉ giá được công bố hoặc được thỏa thuận thì chế độ đó gọi là hệ thống tỉ giá hối đoái ổn định.
Thời gian vừa rồi chúng ta đã giữ được sự ổn định của tỉ giá, có nhiều lý do. Tôi cho rằng việc gỡ bỏ vàng ra khỏi bảng cân đối là một đóng góp quan trọng. Dĩ nhiên là chúng ta cũng đã cải thiện được cán cân thương mại, từ nhập siêu rất lớn trước đây giờ chỉ ở mức thấp. Các biện pháp chống đô la hóa nay đã phát huy tác dụng, chênh lệch lãi suất VND với USD đã doãng ra khá lớn, đồng USD kém hấp dẫn do lãi suất thấp đi…
Nhưng dù có thả nổi lãi suất, chúng ta cũng đừng chủ quan về tỉ giá. Tỉ giá luôn ẩn chứa trong nó những rủi ro. Vì trong một nền kinh tế mà độ mở ngày càng lớn, đón nhận các dòng vốn không chỉ một chiều qua các giao dịch vãng lai mà các dòng vốn hai chiều qua các giao dịch vốn, thì áp lực cầu ngoại hối của nền kinh tế luôn là vấn đề nóng bỏng.
Tỉ giá luôn tiềm ẩn rủi ro là một cảnh báo không thừa. Nhưng điều quan trọng là chúng ta đã nhìn thấy được những rủi ro tiềm ẩn đó để lựa chọn chính sách ứng phó phù hợp.
- Còn tác động DN như thế nào,thưa ông?
Nếu NHNN quyết định thả nổi lãi suất thì có thể hiểu đây là 1 bài “test” sức khỏe của các ngân hàng trong việc sẵn sàng cung ứng tín dụng lãi suất thấp ra thị trường hay chưa? Có thể nói thả nổi trần lãi suất thời điểm này là rất nguy hiểm, sẽ khiến lãi suất cho vay cao và DN không tiếp cận được vốn ngân hàng. Điều mà nhiều người e ngại là ở chỗ, với việc thả nổi lãi suất huy động , lãi suất cho vay sẽ khó có thể xuống 7-8% như mong muốn.
|
Thả nổi trần lãi suất thời điểm này là rất nguy hiểm, sẽ khiến lãi suất cho vay cao và DN không tiếp cận được vốn ngân hàng |
- Ông dự báo thế nào về lãi suất 2014?
Nhiều khả năng NHNN sẽ tiếp tục hạ trần lãi suất huy động nếu sự phục hồi hoạt động kinh doanh của DN diễn ra chậm chạp. Tuy nhiên, với mức lãi suất cho vay thấp hơn cũng chưa chắc sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng. Bởi thực tế cho thấy những đợt cắt giảm lãi suất vừa qua có thể sẽ giúp thúc đẩy nhu cầu tín dụng của thị trường, nhưng vẫn chưa giải quyết được tình trạng thắt chặt nguồn cung vốn vay. Sự thắt chặt này cần được khắc phục thông qua tái cơ cấu hệ thống ngân hàng và giải quyết nợ xấu - những nhân tố tiếp tục là rào cản chính đối với tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng VN trong thời gian tới.
Quảng cáo
Với đặc thù của nền kinh tế VN, các tổ chức tín dụng phải tự xử lý những khó khăn của mình. Họ phải sử dụng chi phí thông qua trích lập dự phòng rủi ro để có thể giải quyết bớt nợ xấu; chấn chỉnh lại quản trị điều hành; sắp xếp lại nhân sự; nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ… để làm sao có lực chữa căn bệnh nợ xấu. Họ cũng phải đồng hành với DN qua giảm lãi suất cho vay, cơ cấu lại thời hạn trả nợ mới… Còn những quan điểm khác nhau trong vấn đề này, nhưng tôi cho rằng đó cũng là một giải pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn của VN.
- Xin cảm ơn ông!
Theo Phương Hà
Diendandoanhnghiep
