Tại phiên họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 8/2013 diễn ra chiều
28/8, Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam đã dành thời
gian trao đổi với PV Dân trí một số vấn đề “nóng” liên quan đến
lĩnh vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang được dư luận
quan tâm thời gian gần đây.
Quảng cáo
Về
vấn đề chuyển giá của các doanh nghiệp FDI, Bộ trưởng cho biết, Chính
phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành làm việc trực tiếp với những doanh nghiệp
có dấu hiệu chuyển giá.
Kết quả, theo báo cáo từ các Bộ chức năng, thông qua các cuộc trao đổi trên, những “dấu hiệu chuyển giá” đã được doanh nghiệp giải trình và phần nào đã được chấn chỉnh.
Điểm thú vị là “một số doanh nghiệp trước đây báo lỗ nhưng sau khi chấn chỉnh đã không còn lỗ”. Bộ trưởng Vũ Đức Đam đánh giá, đây là việc rất tốt và có đóng góp của cả báo chí phát hiện ra. Tuy nhiên, tại cuộc họp báo, Bộ trưởng không nêu cụ thể danh tính của các doanh nghiệp này.
Cùng tham gia trả lời, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Mai nhìn nhận, nhiệm vụ chống chuyển giá và quản lý chống chuyển giá luôn là một vấn đề khó không chỉ đối với Việt Nam mà với tất cả các nước trên thế giới.
Là cơ quan chủ trì trong thực hiện chống chuyển giá theo chỉ đạo của Chính phủ, về mặt thể chế, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư hướng dẫn về các “giao dịch liên kết” để qua đó, cơ quan thuế có thể kiểm tra được các giao dịch này. Các công tác thanh tra và kiểm tra doanh nghiệp được tăng cường, trong đó tập trung vào những hoạt động có giao dịch liên kết.
Ngoài ra, Thứ trưởng cũng cho biết, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp nộp thuế, tạo tiền đề cho hoạt động thanh tra kiểm tra nói chung và thanh tra kiểm tra chuyển giá nói riêng.
Một điểm đáng chú ý là bên cạnh việc trao đổi thông tin giữa các cơ quan thuế, trong trường hợp cần thiết, các cơ quan thuế Việt Nam cũng thực hiện trao đổi thông tin với các cơ quan thuế nước ngoài.
Gần đây, Luật Quản lý thuế sửa đổi đã được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ 1/7/2013, trong đó điều khoản về thỏa thuận xác định giá trước đối với các giao dịch liên kết. Điều khoản quan trong này cho phép cơ quan thuế kiểm soát, chống chuyển giá có hiệu quả. Các doanh nghiệp có thể nhìn thấy được hậu quả và tránh những rủi ro không đáng có, đồng thời cũng tránh thất thu cho ngân sách vì chuyển giá.
Doanh nghiệp “vắng chủ”: Đâu chỉ FDI!
Về vấn đề doanh nghiệp FDI “bỏ trốn”, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết, hiện tượng “vắng chủ” này không chỉ có ở các doanh nghiệp FDI mà cả các doanh nghiệp trong nước cũng đã từng xảy ra.
Bộ trưởng nhắc lại khoảng thời gian cuối năm 2011, đầu năm 2012 - thời kỳ đặc biệt khó khăn về kinh tế, trước áp lực bị đòi nợ, không ít “ông chủ” doanh nghiệp đã bỏ trốn, gây hệ lụy rất lớn cho xã hội. Không chỉ các doanh nghiệp không phá sản được mà quyền lợi việc làm, thu nhập của người lao động cũng không được giải quyết.
Năm 2012, Chính phủ đã có chỉ đạo để giúp người lao động ở những doanh nghiệp “vắng chủ” với những chính sách hỗ trợ, mặc dù khó có thể đảm bảo cuộc sống như lúc bình thường nhưng phần nào giúp người lao động vượt qua khó khăn hoặc chuyển việc.
Còn để xử lý căn cơ tình trạng doanh nghiệp “vắng chủ”, Bộ trưởng cho biết, Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu sửa Luật Đầu tư năm 2005, bởi thời điểm xây dựng Luật Đầu tư 2005, cơ quan soạn thảo chưa hình dung được hết vấn đề này.
Tuy nhiên, trong những trường hợp cụ thể thì không phải vì chưa có luật mà không xử lý. Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, đặc biệt là các địa phương có nhiều Khu công nghiệp, bám sát từng trường hợp cụ thể, bảo vệ cho tài sản và đặc biệt là quyền lợi người lao động – Bộ trưởng nói.
Kết quả, theo báo cáo từ các Bộ chức năng, thông qua các cuộc trao đổi trên, những “dấu hiệu chuyển giá” đã được doanh nghiệp giải trình và phần nào đã được chấn chỉnh.
Điểm thú vị là “một số doanh nghiệp trước đây báo lỗ nhưng sau khi chấn chỉnh đã không còn lỗ”. Bộ trưởng Vũ Đức Đam đánh giá, đây là việc rất tốt và có đóng góp của cả báo chí phát hiện ra. Tuy nhiên, tại cuộc họp báo, Bộ trưởng không nêu cụ thể danh tính của các doanh nghiệp này.
Cùng tham gia trả lời, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Mai nhìn nhận, nhiệm vụ chống chuyển giá và quản lý chống chuyển giá luôn là một vấn đề khó không chỉ đối với Việt Nam mà với tất cả các nước trên thế giới.
Là cơ quan chủ trì trong thực hiện chống chuyển giá theo chỉ đạo của Chính phủ, về mặt thể chế, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư hướng dẫn về các “giao dịch liên kết” để qua đó, cơ quan thuế có thể kiểm tra được các giao dịch này. Các công tác thanh tra và kiểm tra doanh nghiệp được tăng cường, trong đó tập trung vào những hoạt động có giao dịch liên kết.
Ngoài ra, Thứ trưởng cũng cho biết, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp nộp thuế, tạo tiền đề cho hoạt động thanh tra kiểm tra nói chung và thanh tra kiểm tra chuyển giá nói riêng.
Một điểm đáng chú ý là bên cạnh việc trao đổi thông tin giữa các cơ quan thuế, trong trường hợp cần thiết, các cơ quan thuế Việt Nam cũng thực hiện trao đổi thông tin với các cơ quan thuế nước ngoài.
Gần đây, Luật Quản lý thuế sửa đổi đã được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ 1/7/2013, trong đó điều khoản về thỏa thuận xác định giá trước đối với các giao dịch liên kết. Điều khoản quan trong này cho phép cơ quan thuế kiểm soát, chống chuyển giá có hiệu quả. Các doanh nghiệp có thể nhìn thấy được hậu quả và tránh những rủi ro không đáng có, đồng thời cũng tránh thất thu cho ngân sách vì chuyển giá.
Doanh nghiệp “vắng chủ”: Đâu chỉ FDI!
Về vấn đề doanh nghiệp FDI “bỏ trốn”, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết, hiện tượng “vắng chủ” này không chỉ có ở các doanh nghiệp FDI mà cả các doanh nghiệp trong nước cũng đã từng xảy ra.
Bộ trưởng nhắc lại khoảng thời gian cuối năm 2011, đầu năm 2012 - thời kỳ đặc biệt khó khăn về kinh tế, trước áp lực bị đòi nợ, không ít “ông chủ” doanh nghiệp đã bỏ trốn, gây hệ lụy rất lớn cho xã hội. Không chỉ các doanh nghiệp không phá sản được mà quyền lợi việc làm, thu nhập của người lao động cũng không được giải quyết.
Năm 2012, Chính phủ đã có chỉ đạo để giúp người lao động ở những doanh nghiệp “vắng chủ” với những chính sách hỗ trợ, mặc dù khó có thể đảm bảo cuộc sống như lúc bình thường nhưng phần nào giúp người lao động vượt qua khó khăn hoặc chuyển việc.
Còn để xử lý căn cơ tình trạng doanh nghiệp “vắng chủ”, Bộ trưởng cho biết, Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu sửa Luật Đầu tư năm 2005, bởi thời điểm xây dựng Luật Đầu tư 2005, cơ quan soạn thảo chưa hình dung được hết vấn đề này.
Tuy nhiên, trong những trường hợp cụ thể thì không phải vì chưa có luật mà không xử lý. Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, đặc biệt là các địa phương có nhiều Khu công nghiệp, bám sát từng trường hợp cụ thể, bảo vệ cho tài sản và đặc biệt là quyền lợi người lao động – Bộ trưởng nói.
Theo Bích Diệp
Dân trí
