
Những bước đi chiến lược
Từ khi cổ phiếu MSN của Tập đoàn Masan lên sàn giao dịch chứng khoán
TP.HCM (HOSE) đến nay, thị giá của cổ phiếu này không tăng đột biến
nhưng được nhà đầu tư và chuyên gia chứng khoán đánh giá tốt. Chào sàn
giá 43.200 đ/cổ phiếu, đến nay qua bao thăng trầm của thị trường, giá
MSN đã lên đến 115.000 đ/cổ phiếu. Như vậy, qua hơn 2 năm, thị giá MSN
tăng 2,6 lần so với tháng 11/2009. Phải nói rằng, Masan Group có nhiều
lợi thế trên thị trường, nên được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Là một tập
đoàn đa ngành, Masan sở hữu nhiều thương hiệu đầu ngành như: nước tương
Chinsu, mì Omachi, mì ăn liền Tiến Vua. Một đơn vị thành viên khác nổi
tiếng không kém của Masan Group là Ngân hàng Techcombank có tốc độ tăng
trưởng tài sản và lợi nhuận ấn tượng trong 3 năm qua, trung bình tăng
tương ứng là 12% và 36% /năm. Đây là ngân hàng có giá trị tài sản lớn
thứ 6 trong các ngân hàng thương mại cổ phần sau Ngân hàng Công thương,
Vietcombank, Ngân hàng Á Châu, Sacombank và Ngân hàng Sài Gòn sau hợp
nhất.
Đánh giá về hiệu quả điều hành của ông Madhur Maini, Tổng Giám đốc của
Tập đoàn Masan, người ta không chú ý lắm về khả năng đem lại các khoản
lợi nhuận từ 2 đơn vị trực thuộc là Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng Masan
và Techcombank vì ở đó có các CEO giỏi điều hành. Điều mà các chuyên
gia trong ngành tài chính nể phục ông Madhur Maini là khả năng kêu gọi
các tổ chức nước ngoài đầu tư vào các công ty con của Masan, tài thực
hiện các thương vụ M&A các doanh nghiệp cũng như phát hành trái
phiếu, phát hành cổ phiếu riêng lẻ. Hồi đầu năm 2011, Công ty quản lý
quỹ Mout Kellet (USA) đã đầu tư khoảng 2.100 tỷ đồng để có được 20% cổ
phần của Công ty Tài nguyên Masan (đơn vị sở hữu mỏ Núi Pháo). Núi Pháo
là một mỏ đa kim loại với trữ lượng đã được ước đoán có cơ sở là 55,4
triệu tấn, khai thác có thể kéo dài 16 năm. Toàn bộ nguồn tài chính đầu
tư dự án Núi Pháo khoảng 9.240 tỷ đồng, trong đó khoảng 3.255 tỷ đồng đã
được giải ngân. Đầu năm 2013, dự án này đi vào hoạt động, dự kiến doanh
thu hơn 6.300 tỷ đồng/năm. Cuối năm 2011, Công ty cổ phần Hàng tiêu
dùng Masan hoàn tất việc mua 13,32 triệu cổ phiếu VCF của Vinacafe Biên
Hòa, tương đương 50,11% vốn điều lệ của Vinacafe Biên Hòa. Số cổ phiếu
trên được mua lại theo hình thức chào mua công khai với giá 80.000 đ/cổ
phiếu, thấp hơn giá thị trường của VCF lúc đó dao động trong khoảng từ
90.000 -100.000 đ/cổ phiếu.
Một thành công nữa của Masan Group dưới thời ông Madhur Maini là việc
quỹ đầu tư hàng đầu thế giới Kohlberg Kravis Roberts (KKR) bỏ ra 159
triệu USD để mua 10% vốn chủ sở hữu trong Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng
Masan. Vụ giao dịch này được báo chí nước ngoài cho là thương vụ góp
vốn tư nhân lớn nhất tại Việt Nam từ trước đến nay.
Nguồn nhân lực hùng hậu
Theo dõi Masan Group trong nhiều năm, chị Hoàng Hương Giang, chuyên
viên của Viet Capital Securities, cho biết, tình hình kinh doanh năm nay
của Masan Group có nhiều khả năng sẽ tốt hơn năm 2011. Dự kiến doanh số
sẽ đạt 11.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế là 3.500 tỷ đồng. Có được kết
quả trên là do đội ngủ quản lý tài năng từ công ty mẹ đến công ty con.
Họ quản trị rủi ro một cách chặt chẽ trong bối cảnh thị trường đang gặp
khó khăn như hiện nay.
Một điểm khiến cho nhà đầu tư an tâm là mặt hàng sản xuất của Masan
thuộc hàng thiết yếu, giá trị thấp, dù cho tình hình lạm phát cao, người
tiêu dùng vẫn phải mua. Một ưu thế khác của Masan là có một hệ thống
phân phối rộng lớn, đứng hàng thứ hai tại Việt Nam sau Công ty Sữa Việt
Nam (Vinamilk). Còn về mảng marketing hàng tiêu dùng thì Masan Group
được đánh giá là luôn có những "phép" biến hóa.
Anh Lê Hồng Trường, thành viên Quỹ VP Capital cho biết, mặc dù không
làm việc chung với ông Madhur Maini, nhưng giới đầu tư đều biết, kể từ
khi ông Madhur Maini tham gia tập đoàn này, Masan liên tục gọi được vốn
từ những quỹ đầu tư lớn như BankInvest, TPG, IFC… Sau khi Massan mua lại
cổ phần của Dragon Capital trong dự án Núi Pháo hồi tháng 10/2010,
Madhur Maini đã tuyển dụng ngay một đội ngũ quản trị nước ngoài về điều
hành công ty khai khoáng. Tiếp đó, Ngân hàng Goldman Sachs cho Masan vay
30 triệu USD vốn có thể chuyển đổi thành trái phiếu. Sự kiện này giúp
Massan có thể gây quỹ tiếp theo từ những tổ chức tài chính lớn khác dễ
dàng hơn.
Anh Trường nhận định, việc dùng các nhân sự nước ngoài thực hiện các
báo cáo tài chính tiêu chuẩn quốc tế đã giúp thu hút các tổ chức tài
chính nước ngoài đầu tư vào các công ty con của Masan. Cụ thể như quỹ
đầu tư KKR của Mỹ đầu tư vào Masan không chỉ hỗ trợ cho công ty nguồn
tiền mặt để củng cố các hoạt động hiện tại mà còn tạo nguồn lực cho
Masan thực hiện các thương vụ M&A trong những phân khúc thị trường
còn bỏ ngỏ.
Tóm lại, trong hai năm qua Masan Group đã huy động được tổng cộng 500
triệu USD vốn đầu tư tư nhân. Đây chính là những yếu tố cơ bản để Masan
Group có được những bước đi mạnh mẽ trên thị trường.
Khó có thể nói những nguồn lực nào đóng vai trò chính để giúp Masan có
được những thành công hiện tại. Nhưng rõ ràng chính sách sử dụng người
của Masan Group đã phát huy hiệu quả trông thấy. Tìm đúng người, giao
đúng việc, tạo một cơ chế làm việc rạch ròi, môi trường làm việc chuyên
nghiệp… là điều mà nhiều doanh nghiệp mơ ước. Thuê CEO ngoại hay thuê
nhân lực chủ chốt, tất cả đều xuất phát từ chiến lược của doanh nghiệp.
Có chiến lược tốt chưa đủ, phải có người thực thi chiến lược, tức người
giỏi đủ sức tạo ra đội hình mạnh làm sức bật cho doanh nghiệp. Bài toán
nguồn nhân lực sẽ không có đáp án chung cho tất cả doanh nghiệp. Theo
các nhà tư vấn chiến lược, nó phải xuất phát từ chính nội lực của doanh
nghiệp. Thành bại của doanh nghiệp chính là do nguồn nhân lực của mỗi
doanh nghiệp tạo nên, trong đó có vai trò không nhỏ của CEO.