Cần sự hỗ trợ của Nhà nước
Luật HTX năm 2003 qua 8 năm đi vào thực hiện đã góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, qua 8 năm thực hiện cũng bộc lộ nhiều bất cập, khó khăn. Theo thống kê, số lượng hợp tác xã không tăng qua từng năm mà giảm. Năm 2007 có 14.500 HTX , đến năm 2009 giảm chỉ còn 12.249 HTX, trong đó HTX nông nghiệp chiếm gần 45% và loại hợp tác xã này đang gặp khó khăn về vốn, về tiêu thụ sản phẩm, mở rộng kinh doanh sau khi thành lập.
 |
| Đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (đoàn TP Cần Thơ) phát biểu ý kiến. Ảnh: Internet |
Đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (đoàn TP Cần Thơ) cho rằng: “Việc tiến hành tổng kết, đánh giá hoạt động Luật HTX năm 2003 cần sớm tổ chức để từ đó đánh giá những ưu điểm, kết quả đem lại, những hạn chế cần phải khắc phục, tìm ra nguyên nhân làm rõ cơ sở sửa đổi Luật HTX mới cho phù hợp, thúc đẩy kinh tế HTX phát triển, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của đất nước không ngừng đi lên”.
Qua nghiên cứu Tờ trình của Chính phủ và dự thảo luật sửa đổi, kết quả thảo luận ở tổ đại biểu Tiếp băn khoăn: mặc dù, Ban soạn thảo có nhiều cố gắng nghiên cứu cả ở trong nước và nước ngoài, đã dày công biên soạn, hội thảo đóng góp của các chuyên gia nhưng nội dung của dự thảo luật trình ra lần này chưa thúc đẩy cho kinh tế HTX phát triển mà có thể tiếp tục gây khó khăn, nói cách khác là tiếp tục thu hẹp kinh tế HTX hiện nay.
Để hỗ trợ HTX có thể phát triển, nhiều đại biểu đề đề nghị luật cần có chính sách ưu đãi, đối với các ngành, nghề, lĩnh vực hoạt động, từng loại HTX, liên hiệp tác xã nhất là HTX tiểu thủ công nghiệp, HTX nông nghiệp hoạt động ở vùng sâu, vùng xa. Nhà nước cần trích một phần ngân sách hình thành quỹ tín dụng phát triển hợp tác xã để hỗ trợ HTX vay vốn phát triển kinh doanh.
Đại biểu Huỳnh Minh Thiện (đoàn TP Hồ Chí Minh) dẫn chứng: “Qua khảo sát Luật HTX của Ấn Độ, Philipin, Srilanca, Malaysia, Hàn Quốc, Nhật Bản cho thấy các nước đều quy định về các ưu đãi cơ sở vật chất, giảm giá và miễn thuế đối với các HTX. Các HTX không phải mất phí đăng ký, không phải nộp thuế thu nhập từ hoạt động kinh doanh với xã viên. Đối với một số nước như Indonexia, Hàn Quốc, Nhật Bản thì việc cho phép hỗ trợ cơ sở vật chất cho HTX mà không có những ràng buộc”.
“Tôi đề nghị có chính sách ưu đãi và hỗ trợ của nhà nước trong giai đoạn đầu để tạo đà cho sự phát triển trở lại của loại hình kinh tế này là rất cần thiết, phải được quán triệt, triển khai thực hiện một cách nhất quán ở các ngành, các cấp” đại biểu Thiện nói.
Ủng
hộ các quan điểm trên, đại biểu Hồ Thị Thủy (đoàn Vĩnh Phúc) kiến nghị
cần qui định mở rộng hơn để đối tượng được hưởng ưu đãi đối với hỗ trợ
của Nhà nước về đất đai, tài chính, tín dụng, thị trường chứ không nên
chỉ qui định các HTX, liên hiệp HTX hoạt động trong lĩnh vực nông
nghiệp, địa bàn nông thôn.
Nghiên cứu cẩn thận mức vốn góp tối đa
Luật HTX năm 2003 quy định mức vốn góp tối đa của một thành viên không quá 30%, tới dự thảo sửa đổi lần này, giảm xuống tối đa 20%. Đây là một vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm góp ý. Đại biểu Đinh Huy Chiến (đoàn Thái Nguyên) chỉ ra, thực tế hiện nay, nhiều HTX sản xuất tập trung, đội ngũ cán bộ quản lý đã góp trên 20%, nhưng dưới 30% coi đó là trách nhiệm để gắn bó với HTX. Việc giảm mức góp vốn tối đa sẽ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX và không huy động được nguồn lực tối đa của phát triển HTX, việc chuyển hình thức từ vốn góp sang vốn vay là chuyển hình thức về quan hệ pháp luật khác. Vì vậy, về lâu dài đại biểu Chiến đồng tình với mức giảm vốn góp tối đa xuống 20%. Nhưng đề nghị trước mắt chưa nên giảm vốn góp tối đa dưới 20% nên vẫn để ở mức vốn góp tối đa 30% theo Luật năm 2003.
Cùng quan điểm này, đại biểu Huỳnh Văn Tiếp nhấn mạnh, việc tham gia bỏ phiếu cho mỗi thành viên có lá phiếu như nhau không lệ thuộc vốn nhiều hay ít, mỗi thành viên biểu quyết đều có giá trị như nhau. Từ đó đại biểu Tiếp đề nghị nên giữ nguyên mức góp vốn như hợp tác xã năm 2003 là không quá 30%.
Đại biểu Đinh Thị Phương Khanh (đoàn Long An) lại đề nghị cần làm rõ căn cứ pháp lý quy định mức vốn góp thành viên hợp tác xã không vượt quá 20% vốn điều lệ HTX. Vì theo giải trình của Ban soạn thảo về vấn đề này tại Báo cáo tiếp thu, giải trình về ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội tại Báo cáo số 4403 ngày 15-6-2012 là chưa đủ sức thuyết phục vì xã viên góp nhiều vốn hay ít vốn một khi chấp nhận điều lệ HTX thì họ đều có một phiếu biểu quyết như nhau trong việc quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền của đại hội xã viên, như: phương án kế hoạch hoạt động sản xuất kinh doanh, phân phối thu nhập của HTX.
Xuân Dũng
