Vào đầu năm 2000, Yahoo đứng ở vị trí đỉnh cao của mạng internet, quản lý trang web với lượng truy cập đông đúc nhất trên thế giới và giá trị thị trường là 125 tỷ USD. Cũng vào thời gian đó, một hãng mới nổi về công cụ tìm kiếm xuất hiện, đó là Google.
Ngày nay, công ty mẹ của Google – Alphabet là công ty có giá trị thị trường lớn thứ hai thế giới, trị giá 516 tỷ USD và lợi nhuận báo cáo năm trước là 16,35 tỷ USD. Yahoo, hãng công bố 4,36 tỷ USD thua lỗ vào năm trước, mới đây đã đồng ý bán lại cho Tập đoàn viễn thông Verizon (Mỹ) với giá 4,8 tỷ USD.
Một số yếu tố đưa số phận của hai hãng đi theo hai ngả đường, nhưng cốt lõi làm nên chiến thắng của Google đó là nhóm quản lý với chiến lược nhất quán tập trung không ngừng phát triển công nghệ phục vụ cho công nghiệp quảng cáo online ngày càng đồ sộ của họ. Yahoo, ngược lại, qua 6 đời CEOs khiến mô hình kinh doanh trở nên không rõ ràng.
Không như Google, khởi điểm của Yahoo không dựa trên công nghệ. Vào năm 1994, hai sinh viên tốt nghiệp đại học Standford, Jerry Yang và David Filo có trong tay một danh sách vài trăm websites trôi nổi trên một công nghệ mới xuất hiện được gọi là Internet. Họ đã thuê vài chục nhân viên để thực hiện công việc đưa các lệnh từ trên các websites về điều hướng của họ và thêm vào các dịch vụ như tin tức, email và phòng chat củng cố vị trí như là một cổng thông tin điện tử.
Hai người bạn đồng môn ở trường Standford, Larry Page và Sergey Brin, chọn cách tiếp cận khác cho Google. Họ xây dựng một thuật toán “len lỏi” vào Internet để thu thập dữ liệu. Đó là cách tiếp cận được tự động hóa hoàn toàn, nhanh chóng vượt lên cách làm của Yahoo và mở rộng quy mô một cách dễ dàng cùng với quá trình bùng nổ của Internet.
“Google đã xây dựng kỹ thuật tuyệt vời trong công nghệ tìm kiếm tự động, trong khi Yahoo vẫn cố gắng tiếp tục sử dụng con người để phân loại web”, Danny Sullivan - người sáng lập trang web Search Engine Land – đã nói. “Khi Yahoo đang tìm cách làm lại, thì Google đã vững chắc ở vị thế công cụ tìm kiếm hàng đầu”.
Nhóm lãnh đạo của Google – những người sáng lập và kế tiếp là CEO Eric Schmidt – đều là những nhà khoa học máy tính được đào tạo, luôn tập trung vào công nghệ tìm kiếm. Chất lượng của công cụ tìm kiếm của Google đã thu hút hàng triệu người sử dụng, những người này đã hé mở nhu cầu và sở thích của họ qua các câu lệnh. Từ đó Google bán vị trí quảng cáo trong các kết quả tìm kiếm, đẩy vọt doanh thu của họ bằng việc tạo ra các cuộc đấu giá cho vị trí quảng cáo đẹp, tạo ra giá bán cao hơn và nhiều người click vào quảng cáo hơn.
Ngành công nghiệp quảng cáo đó đã trở thành một trong những câu chuyện thành công lớn nhất trong thương mại hiện đại, tạo ra cho Alphabet gần 90% trong doanh thu 75 tỷ USD năm ngoái.
Yahoo thấy được thành công đó và cố gắng cải thiện mô hình kinh doanh bằng cách mua lại các hãng về công nghệ tìm kiếm và quảng cáo, trong khi vẫn hợp tác với Google trong năm 2004 để tạo ra một doanh nghiệp cạnh tranh. Nhưng Yahoo không thể có được sự thu hút tương tự với các nhà quảng cáo, và tiếp tục theo đuổi doanh thu đến từ chiến lược làm truyền thông.
CEO hiện tại của Yahoo, Marissa Mayer, trước đó là phó giám đốc tìm kiếm sản phẩm và nghiên cứu kinh nghiệm tiêu dùng tại Google, đã thử một số biện pháp, bao gồm mua bản quyền phát sóng giải Bóng bầu dục quốc gia Mỹ với giá 20 triệu USD, nhưng vẫn không thể kéo phanh cho đà giảm của doanh thu.
Hai quý ông Page và Brin, được biết đến luôn đề cao kỹ năng kỹ sư thiết kế trong lực lượng lao động của công ty, dồn sự tập trung vào công nghệ. Điều này dẫn đến 7 sản phẩm với ít nhất 1 tỷ người sử dụng, bao gồm Google maps, Gmail và những ứng dụng cho điện thoại thông minh sử dụng hệ điều hành Android. Vô hình chung tất cả dẫn người sử dụng đến với các quảng cáo của Google.
Larry Kim, nhà sáng lập của hãng WordStream, nhắc lại cuộc phỏng vấn tuyển dụng với những nhà sáng lập của Google vào năm 2001, khi đó ông được yêu cầu đưa ra các thuật toán phức tạp. “Đây là những câu hỏi khó về công nghệ máy tính cho một vòng tuyển dụng vị trí lập trình viên,” ông nói. “Công ty này đã kế thừa DNA của những người sáng lập của họ.”
Page và Brin hiện nay vẫn vận hành Alphabet và nắm giữ phần lớn cổ phiếu có quyền bỏ phiếu, giúp tiếp tục giữ con đường kiên định từ đầu. Những nhà điều hành nói rằng họ định hướng Alphabet tiếp tục trở thành một doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực công nghệ.
Yahoo, trong khi đó, hầu như không hề bùng nổ kể từ thời hoàng kim của họ, các chuyên gia nhận xét./.
