Xây dựng khu CNTT tập trung tại TP HCM: Ưu đãi “treo”

Ngay từ năm 2001, UBND TP HCM đã ban hành Quyết định số 21/2001/QĐ-UB ngày 06/3/2001 về một số chính sách và biện pháp ưu đãi khuyến khích đầu tư vào CVPMQT. Quyết định này quy định các chính sách và biện pháp ưu đãi khuyến khích các tổ chức kinh tế, xã hội, cá nhân trong và ngoài nước (gọi tắt là chủ đầu tư) đầu tư vào CVPMQT. Trong đó có việc xây dựng nhà để sử dụng hoặc cho thuê làm cơ sở nghiên cứu khoa học, đào tạo nhân lực cho ngành công nghệ thông tin (CNTT), sản xuất phần mềm, dịch vụ cho người làm việc trong CVPMQT. Đồng thời, chính sách khuyến khích kêu gọi đầu tư tại CVPMQT cũng đã quy định nhiều ưu đãi, đặc biệt là ưu đãi về thuế TNDN. Cụ thể: “Được áp dụng mức thuế suất thuế TNDN 10% trong suốt thời gian thực hiện dự án; Miễn thuế TNDN 4 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế; Giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo”. Theo đó, nếu chủ đầu tư xây dựng nhà để sử dụng hoặc cho thuê sẽ được hưởng các ưu đãi trên.

Qua quá trình tìm hiểu kỹ các cơ chế ưu đãi, thủ tục pháp lý, sau 2 năm xây dựng, năm 2007, Cty TNHH Mai Anh Nam đã đưa vào sử dụng tòa nhà văn phòng Anna Building nhằm phục vụ nhu cầu cho thuê văn phòng đối với các DN công nghệ thông tin trong CVPMQT. Với số vốn 47 tỷ đồng xây dựng dự án này, nhà đầu tư đã tính toán, ngay cả khi được hưởng các chính sách hỗ trợ về thuế cũng phải mất 15 năm mới có lợi nhuận. Tuy nhiên, theo ông Mai Đình Thi - Đại diện Cty TNHH Mai Anh Nam, gần 10 năm qua, Cty không hề được hưởng sự ưu đãi về thuế TNDN. Mỗi năm Cty phải đóng toàn bộ khoản thế TNDN khoảng 3 tỷ đồng. Điều này trái ngược hoàn toàn với những ưu đãi trong quyết định kêu gọi đầu tư mà UBND TP HCM đã ban hành.

Trước nghịch lý trên, Cty đã nhiều lần kiến nghị nhưng tới nay vẫn chưa được giải quyết vì phía Cục Thuế TP HCM cho rằng cao ốc Anna Building của Cty giống như bất động sản thông thường. Điều đáng nói ở chỗ, tòa nhà Anna Building khác hoàn toàn với các cao ốc văn phòng bên ngoài vì nó được xây dựng trong khu CVPMQT theo chủ trương mời gọi đầu tư của TP và chỉ phục vụ cho các DN công nghệ thông tin trong khu nhằm giúp ngành công nghiệp phần mềm phát triển.

Hơn nữa, “nếu là bất động sản thì Cty có quyền cho các DN thuộc nhiều lĩnh vực thuê. Còn ở đây, chỉ có các DN phần mềm mới được thuê khiến tỷ lệ lấp đầy tới giờ chỉ đạt khoảng 50%, và giá cho thuê rất rẻ, chỉ từ 100- 200.000 đồng/m2… thì sao có thể coi như bất động sản thông thường?” - ông Thi thắc mắc.

Ông Thi cho biết, trong Văn bản số 528/TB-VP ngày 27/06/2012 về tháo gỡ khó khăn cho các DN CNTT, ông Lê Mạnh Hà - PCT UBND TP HCM đã kết luận: “Giao Sở Công thương phối hợp với Sở Tài chính, Sở Thông tin và Truyền thông, Cục Thuế TP HCM nghiên cứu và đề xuất giải quyết kiến nghị của DN kinh doanh đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng cao ốc, văn phòng cho thuê… tại CVPMQT được hưởng chính sách ưu đãi về thuế như các DN CNTT tại CVPMQT”.

Sau đó, vào ngày 10/07/2012, Cty có gửi một số các văn bản pháp lý tới Sở Thông tin và Truyền thông thì Sở này trả lời rằng: Căn cứ theo các văn bản pháp lý, Cty Mai Anh Nam được hưởng chính sách ưu đãi về thuế mà trong giấy phép ĐKKD không thể hiện nội dung được hưởng ưu đãi nên Cty Mai Anh Nam đề nghị UBND TP có văn bản chính thức giải quyết cho Cty được hưởng chính sách ưu đãi thuế TNDN. Đồng thời, Sở Thông tin và Truyền thông còn nhấn mạnh: “Lưu ý: Thuế không hướng dẫn thủ tục để được hưởng ưu đãi theo quy định”. Như thế, trong các văn bản pháp luật đã quy định rõ vậy mà khi bắt tay vào thực hiện dự án, DN không được hưởng bất kỳ sự ưu đãi về thuế. Sự “xé rào” này đang khiến DN đã khó lại càng thêm khó.

Trả lời thắc mắc “tại sao là Cty đầu tư về dịch vụ hạ tầng trong khu CVPMQT lại không được hưởng ưu đãi về thuế TNDN” gửi tới các sở, ngành trong một cuộc họp mới đây, ông Lê Quốc Cường, PGĐ Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM chia sẻ: Đây là một vấn đề rất cụ thể, đã kéo dài nhiều năm, chúng tôi sẽ kiến nghị các đơn vị liên quan xem xét lại. Thực tế, hiện cái khó ở chỗ, Nghị định 154/2013/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2014 chỉ ưu đãi thuế TNDN cho các DN thực hiện dự án đầu tư mới trong lĩnh vực CNTT tại Khu CNTT tập trung, còn những lĩnh vực phụ trợ cho CNTT thì lại không được nhắc tới. Do đó, CVPMQT cần tập hợp những kiến nghị cụ thể để bổ sung và hoàn thiện Thông tư hướng dẫn Nghị định 154.

Ví dụ, trong Nghị định 154 có một nội dung quy định: “Đối với DN đầu tư mới trong khu CVPMQT thì được hưởng thuế ưu đãi 10% trong thời hạn 15 năm, 4 năm đầu miễn phí, giảm 50% trong 9 năm tiếp theo”. Chúng ta có thể kiến nghị áp dụng điều này cho cả những DN phục vụ hạ tầng CNTT, bởi vì việc đầu tư cơ sở vật chất vào các khu này không giống như thương mại. Do tính chất đặc thù riêng phải nhiều năm sau DN mới có doanh thu và có lãi. Vì thế rất cần hỗ trợ về thuế cho đối tượng này.

Cùng chung nhận định trên, ông Nguyễn Anh Tuấn - Đại diện Bộ Thông Tin và Truyền Thông nhấn mạnh: Đối với khu CNTT tập trung, trước đây, chính sách ưu đãi chỉ gần như được áp dụng đối với DN CNTT. Sau quá trình nghiên cứu xây dựng Nghị định 154/2013/NĐ-CP quy định về khu CNTT tập trung thì chúng tôi đã đề xuất đưa những hỗ trợ các DN đầu tư hạ tầng chủ yếu là liên quan tới chính sách về đất đai và chính sách về đầu tư xây dựng hạ tầng được hỗ trợ thế nào? Chứ không đặt nặng về vấn đề thuế TNDN đối với các DN đầu tư phát triển hạ tầng. Cho nên về vấn đề kiến nghị của Cty Mai Anh Nam hãy gửi trực tiếp cho Bộ Thông tin và Truyền thông, sau khi xem xét cụ thể chúng tôi sẽ có văn bản trả lời cho DN.