Xây dựng kế hoạch ngân sách thực hiện chính sách xã hội giai đoạn 2016 - 2020

Nhiều kết quả nổi bật

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Nghị quyết 70/NQ-CP, Nghị quyết 15-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về một số vấn đề chính sách xã hội giai đoạn 2012 - 2020 là một chủ trương lớn của Đảng, hợp lòng dân, góp phần xây dựng, thực hiện các chính sách đối với người có công, giảm nghèo và an sinh xã hội.

Theo đó, dù giai đoạn 2012 - 2015 còn nhiều khó khăn, Quốc hội, Chính phủ luôn dành sự quan tâm đặc biệt, ưu tiên nguồn lực, tập trung chỉ đạo đối với các chính sách xã hội, bảo đảm quyền an sinh xã hội của người dân.

Chính phủ và các bộ, ngành đã quán triệt nghiêm túc, triển khai tích cực, xây dựng chương trình hành động hết sức toàn diện, cụ thể; bám sát các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết, thể chế hóa thành luật pháp, chính sách, cơ chế; xác định lộ trình, bước đi phù hợp để chỉ đạo, tổ chức thực hiện.

Các địa phương đã tích cực, chủ động triển khai Nghị quyết 70/NQ-CP, đưa các chính sách vào cuộc sống; tích cực, chủ động huy động nguồn lực. Nhiều địa phương đã nâng mức trợ giúp cao hơn mức chung của cả nước, có nhiều mô hình bảo đảm an sinh xã hội hiệu quả.

Thêm vào đó, nguồn lực đầu tư thực hiện các chính sách xã hội từ ngân sách nhà nước và các nguồn lực xã hội khác được tăng cường; an sinh xã hội cho người dân cơ bản được bảo đảm phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự xã hội.

Giai đoạn 2012 - 2015 đã có sự thay đổi trong xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách xã hội của Việt Nam. Hệ thống chính sách, pháp luật tiếp tục mở rộng hơn quyền hưởng, mức hưởng các chế độ ưu đãi xã hội và an sinh xã hội cho người dân, đặc biệt trong lĩnh vực việc làm, tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Tuy mới thực hiện được ba năm, việc thực hiện Nghị quyết đã đạt được những kết quả và chuyển biến tích cực, nhiều chỉ tiêu đạt khá, hoàn thành vượt thời gian. Các mục tiêu khác của Nghị quyết đều có khả năng hoàn thành vào năm 2020.

Đời sống vật chất và tinh thần của người có công với cách mạng, người nghèo, dân tộc thiểu số và các đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tiếp tục được cải thiện, góp phần bảo đảm ổn định chính trị, trật tự xã hội, quốc phòng, an ninh, xây dựng và củng cố lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.

Thống kê cho thấy đến nay, cả nước có hơn 1,3 triệu người có công đang được hưởng trợ cấp hằng tháng, tăng 94.000 người so với năm 2012; 50.280 người đã được hưởng trợ cấp một lần; tăng thêm 400 lượt người được hưởng điều dưỡng hàng năm; xác nhận thêm 639 liệt sĩ, 5.440 thương binh, 1.335 bệnh binh, giảm đáng kể tồn đọng từ trước đến nay, 38.062 hộ gia đình người có công với cách mạng được hỗ trợ về nhà ở.

Giai đoạn 2012 - 2015, bình quân mỗi năm khoảng 1,6 triệu lao động có việc làm, tỷ lệ thất nghiệp chung tiếp tục giảm, từ 2,18% năm 2012 xuống còn 2,08% năm 2014, đạt chỉ tiêu Nghị quyết.

Tỷ lệ hộ nghèo cả nước, theo chuẩn nghèo giai đoạn 2011 - 2015 đã giảm từ 14,2% năm 2011 xuống còn 5,97% cuối năm 2014, bình quân mỗi năm giảm 2%.

Tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm từ 50,97% cuối năm 2011 xuống còn 32,59% cuối năm 2014, bình quân mỗi năm giảm trên 5%. Dự kiến, đến cuối năm 2015, tỷ lệ hộ nghèo của cả nước còn dưới 5%, tỷ lệ hộ nghèo tại các huyện nghèo giảm còn dưới 27%, đạt chỉ tiêu Quốc hội giao.

Chính sách xã hội đã góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị, trật tự và an toàn xã hội trong thời gian qua. Việt Nam đã bảo đảm tiến độ thực hiện Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ về giảm tử vong mẹ, tử vong trẻ em.

Chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn giai đoạn 2012 - 2015 tiếp tục đầu tư hàng nghìn tỷ đồng để xây dựng các công trình cấp nước sạch, bảo đảm nước sinh hoạt cho người dân.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết số 70/NQ-CP của Chính phủ trong thời gian qua bộc lộ một số hạn chế cần khắc phục. Số lượng chính sách an sinh xã hội được ban hành nhiều nên có tình trạng trùng chéo, phân tán dẫn tới phân tán nguồn lực; một số chỉ tiêu về thực hiện bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp còn thấp; kết quả giảm nghèo chưa bền vững...

Ngoài ra, vẫn còn có địa phương chưa quan tâm đúng mức đối với các chính sách xã hội và an sinh xã hội; công tác thông tin, truyền thông còn nhiều hạn chế; chưa huy động được nhiều nguồn lực xã hội và sự tham gia tích cực của người dân...

Tiếp tục hoàn thiện chính sách và xây dựng kế hoạch ngân sách giai đoạn 2016 - 2020

Trong bối cảnh đó, nhằm tiếp tục phát huy kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế, phấn đấu thực hiện thành công Nghị quyết số 70/NQ-CP của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ vừa có chỉ thị yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tăng cường thực hiện Nghị quyết số 70/NQ-CP ngày 01/11/2012 của Chính phủ về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 01/6/2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012 - 2020.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương, theo chức năng và nhiệm vụ được giao tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong xây dựng và thực hiện chính sách xã hội, coi các chính sách xã hội là nhiệm vụ chính trị thường xuyên, lâu dài, liên tục từ đó chủ động đề ra các giải pháp phù hợp nhằm mục tiêu bảo đảm tốt an sinh xã hội, chăm lo cải thiện và không ngừng nâng cao đời sống cho người dân.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của cán bộ và người dân về chủ trương của Đảng và Nhà nước đối với người có công với cách mạng nói riêng và các chính sách an sinh xã hội nói chung.

Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, các các Bộ, ngành và địa phương cần tập trung triển khai thực hiện chính sách ưu đãi người có công; tiếp tục sửa đổi một số chính sách chưa hợp lý; có giải pháp cụ thể, phù hợp với thực tiễn để giải quyết dứt điểm các trường hợp tồn đọng và những trường hợp hưởng thiếu chính sách.

Ngoài ra, tiếp tục rà soát, đánh giá các chính sách an sinh xã hội trên từng lĩnh vực để có cơ sở đề xuất cấp có thẩm quyền bổ sung, sửa đổi các chính sách hiện hành hoặc thay thế chính sách mới cho phù hợp; nghiên cứu, bổ sung các quy định, chế tài về các nghĩa vụ tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; từng bước mở rộng diện đối tượng được thụ hưởng các chính sách trợ giúp xã hội phù hợp với điều kiện kinh tế của đất nước.

Tiếp tục tổng kết các mô hình giảm nghèo, an sinh xã hội đã và đang thực hiện có hiệu quả ở địa phương (mô hình hỗ trợ phát triển sinh kế cho người nghèo, mô hình liên gia trong sản xuất, quỹ phát triển thôn bản, quỹ phát triển cộng đồng, mô hình liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân) để có cơ sở hoàn thiện và nhân rộng ra các địa phương khác.

Tích cực và chủ động khai thác các nguồn lực xã hội, nguồn lực quốc tế; xây dựng cơ chế khuyến khích và huy động các tổ chức, doanh nghiệp tham gia cung cấp các dịch vụ xã hội theo phương thức hợp tác công tư; tăng cường sự tham gia của các tổ chức khoa học, tổ chức chính trị - xã hội trong việc đánh giá, giám sát hiệu quả thực hiện các chính sách xã hội.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương và địa phương xác định mục tiêu, nhiệm vụ, xây dựng kế hoạch ngân sách giai đoạn 2016 - 2020 để bảo đảm thực hiện tốt các chính sách, chương trình, đề án thuộc lĩnh vực người có công và an sinh xã hội; tập trung ưu tiên giải quyết chế độ, chính sách cho vùng nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo, người có hoàn cảnh khó khăn và yếu thế trong xã hội.