Theo đó, DN được phân loại thành 6 hạng, từ rủi ro rất thấp đến rủi ro rất cao. Cụ thể, hạng 1 là rủi ro rất thấp; hạng 2 là rủi ro thấp; hạng 3 là rủi ro trung bình; hạng 4 là rủi ro cao; hạng 5 là rủi ro rất cao; hạng 6 là có thời gian hoạt động dưới 12 tháng. DN loại 1 và loại 2 sẽ được thuận lợi hơn trong việc hoàn thuế, sử dụng hóa đơn v.v… so với các DN từ loại 3 trở xuống.
Căn cứ vào bảng xếp hạng phản ánh mức độ rủi ro về thuế của từng DN mà ngành thuế sẽ có biện pháp quản lý phù hợp: có DN thuộc trường hợp kiểm tra về đăng ký thuế; kiểm tra hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan quản lý thuế; kiểm tra, thanh tra tại trụ sở người nộp thuế; theo dõi thu nợ thuế và trường hợp áp dụng biện pháp cưỡng chế.
Đặc biệt, DN cũng sẽ được ưu tiên hay xem xét kỹ khi giải quyết hồ sơ hoàn thuế, kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế, hoặc bắt buộc phải sử dụng hóa đơn do cơ quan thuế tạo chứ không được tự in, tự tạo hóa đơn, v.v…
Quản lý rủi ro là một phương pháp quản lý hiện đại, tuy nhiên tại Việt Nam, hiện mới chỉ có Tổng cục Hải quan triển khai áp dụng một cách bài bản. Đây là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến ngành Hải quan được ghi nhận là đã có nhiều nỗ lực vượt bậc trong việc cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho DN.
Tại Nghị quyết số 19/NQ-CP về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Tài chính ban hành chế độ quản lý rủi ro đối với DN thuộc đối tượng thanh tra, kiểm tra về thuế; nghiên cứu ban hành quy định vềáp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuếđối với DN.
Theo các chuyên gia, việc quản lý rủi ro sẽ giúp các cơ quan quản lý tập trung nguồn lực vào những DN, những lĩnh vực có rủi ro cao thay vì dàn trải như trước đây, qua đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý. Về phía DN, sẽ tránh được tình trạng “một người đau bụng bắt cả làng uống thuốc”, tức là các DN chấp hành tốt cũng bị đối xử như các DN thường xuyên vi phạm.
Phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác thuế Hà Nội năm 2015 diễn ra mới đây, Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội Hà Minh Hải đã cho rằng quy định này sẽ khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế tuân thủ tốt các quy định của pháp luật, đồng thời phòng chống, phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật thuế trong quản lý thuế đối với người nộp thuế.
Theo ông Hà Minh Hải, thực tế theo kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới, các cơ quan Thuế cần phải phân định, phân chia DN thành các nhóm theo các cấp độ tuân thủ, khi đó mới có biện pháp quản lý, thanh tra, kiểm tra thuế phù hợp và hiệu quả. Việc phân định, phân chia DN thành các nhóm theo các cấp độ tuân thủ sẽ giúp cơ quan Thuế tối ưu hóa chi phí quản lý thuế nói chung, chi phí thanh tra, kiểm tra nói riêng cũng như phân bố các nguồn lực một cách hiệu quả, tránh lãng phí.
