Báo cáo tại Phiên họp của Ban chỉ đạo liên ngành hội nhập quốc tế và kinh tế diễn ra chiều 26/8, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh, Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ về hội nhập kinh tế thương mại quốc tế cho biết, Việt Nam đã tham gia và hoàn tất đàm phán 12 Hiệp định thương mại tự do (FTA).
Trong số các FTA đã kết thúc đàm phán có 2 hiệp định chưa phê duyệt là Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) và FTA với Liên minh châu Âu (EVFTA). Theo dự kiến, sau khi được Quốc hội các bên phê duyệt, 2 hiệp định này sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 1/2018.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Khánh cũng cho biết, quá trình phê duyệt Hiệp định TPP đang gặp phức tạp khi 2 ứng viên Tổng thống Hoa Kỳ sắp tới đều không ủng hộ, Bộ Công Thương đang theo dõi để có biện pháp ứng phó.
Với EVFTA, theo Thứ trưởng Khánh, gần đây việc người dân nước Anh đã bỏ phiếu thể hiện ý muốn rời khỏi EU (Brexit), Bộ Công Thương đã có báo cáo dự kiến tác động cụ thể tới quan hệ thương mại của Việt Nam với Anh và EU.
“Chừng nào nước Anh chưa rời khỏi EU thì vẫn còn là thành viên của EU và Hiệp định sẽ không có bất cứ thay đổi nào. Hiện các bên cũng thống nhất là không có trao đổi chính thức nào về vấn đề này để tránh cầm đèn chạy trước ô tô. Sau khi Brexit diễn ra thật, phải sửa đổi, bổ sung điều gì thì các bên sẽ tiếp tục ngồi đàm phán thêm”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Đánh giá về tác động của FTA, Thứ trưởng cho biết, sau một thời gian triển khai cho thấy, nhiều FTA đem lại lợi ích kinh tế không rõ rệt, thể hiện ở điểm sử dụng ưu đãi từ phía doanh nghiệp Việt Nam.
Nguyên nhân được chỉ ra do các FTA trước ký kết hầu hết nằm trong khuôn khổ hợp tác giữa ASEAN và các nước, các đối tác cũng trung lập, cạnh tranh hơn là bổ sung.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng đặc biệt nhấn mạnh khả năng nắm bắt cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam còn chưa rõ ràng, tập quán làm ăn của doanh nghiệp Việt Nam cũng chưa tận dụng được hết các ưu đãi. Nhiều cơ chế dựa vào quan hệ nên có hợp đồng, trúng thầu công trình... khiến nhiều doanh nghiệp chưa thấy được khuyến khích phải thay đổi.
"Doanh nghiệp xuất khẩu của chúng ta quen bán tại cầu cảng, mua tại cầu cảng. Tức là mua thì người ta mang tới tận cửa, không có nhu cầu tìm kiếm tận nguồn hàng nên không quan tâm nhiều tới việc cắt giảm thuế. Bán thì ở Việt Nam thường bán hàng cho một thương nhân tới tận Việt Nam mua hàng nên câu chuyện nước ngoài giảm thuế cho mình ra sao cũng chưa quan tâm lắm", Thứ trưởng Khánh phân tích.
Cuối cùng, theo Thứ trưởng cần khuyến khích việc đưa các doanh nghiệp lớn ra thị trường nước ngoài để tận dụng tốt hơn các ưu đãi. Hiện, khi các FTA được ký kết, dường như khối doanh nghiệp FDI có chuẩn bị và nắm bắt cơ hội tốt hơn doanh nghiệp trong nước.
Theo http://bizlive.vn/