Ngày 24/10, tại TP. Hồ Chí Minh, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài dự và chủ trì Hội thảo lấy ý kiến góp ý Dự thảo Thông tư quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương. Đồng chủ trì hội thảo có ông Trần Việt Hoà, Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương). Tham dự hội thảo còn có lãnh đạo Cục Công nghiệp, đại diện các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng
Quản lý hệ thống truy xuất trên nền tảng số
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Trương Thanh Hoài khẳng định, an toàn thực phẩm là vấn đề hệ trọng, liên quan trực tiếp đến sức khỏe nhân dân. Trong bối cảnh mới, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm đến vấn đề này. Tuy nhiên, vấn nạn hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn diễn biến phức tạp, gây thiệt hại cho doanh nghiệp chân chính và đe dọa sức khỏe cộng đồng.
Quang cảnh hội thảo
Trước yêu cầu đó, Bộ Công Thương đã chủ trì xây dựng Dự thảo Thông tư này với mục tiêu thiết lập một sự chuyển đổi lớn trong phương thức quản lý: Chuyển sang mô hình quản lý tập trung, bắt buộc, dựa trên nền tảng số.
Theo Thứ trưởng Trương Thanh Hoài, hệ thống này sẽ giúp chúng ta chuyển từ quản lý bị động, giấy tờ thủ công sang chủ động phòng ngừa dựa trên dữ liệu thời gian thực. Đây là công cụ để bảo vệ người tiêu dùng, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch và nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.
“Việc này không chỉ là yêu cầu quản lý trong nước, mà thực tiễn còn là yêu cầu bắt buộc từ các thị trường xuất khẩu lớn, có giá trị cao như EU, Mỹ, Nhật Bản với các rào cản kỹ thuật ngày càng nghiêm ngặt. Áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử, thống nhất chính là chúng ta đang xây dựng tấm hộ chiếu điện tử cho hàng hóa Việt Nam vươn ra thị trường toàn cầu”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài chủ trì hội thảo
Theo Thứ trưởng, việc chuyển đổi này đặt ra những thách thức nhất định cho doanh nghiệp, đặc biệt là về công nghệ và chi phí ban đầu. Do đó, Dự thảo đã được xây dựng với một lộ trình áp dụng hợp lý, phân kỳ theo quy mô doanh nghiệp (từ tháng 7/2026 đến tháng 1/2027), cùng với các chính sách hỗ trợ cụ thể về công nghệ và đào tạo.
Hội thảo diễn ra với 2 phiên thảo luận chính: Kinh nghiệm thực tiễn và đóng góp ý kiến cho Dự thảo Thông tư; Giải pháp công nghệ, chi phí tuân thủ và lộ trình thực hiện truy xuất nguồn gốc.
Các đại biểu tham dự hội thảo
Tại Hội thảo, Thứ trưởng Trương Thanh Hoài đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, đóng góp ý kiến thẳng thắn vào 4 nội dung chính, bao gồm: Tính khả thi của các quy định về định danh sản phẩm và cập nhật thông tin theo sự kiện truy xuất; Các yêu cầu về công nghệ (QR code động, RFID, NFC) và khả năng đáp ứng của doanh nghiệp; Lộ trình áp dụng; Các chính sách hỗ trợ; Các vấn đề về bảo mật dữ liệu và chi phí tuân thủ.
Nhiều đề xuất, góp ý dự thảo
Hội thảo đã ghi nhận nhiều ý kiến góp ý cụ thể, xác đáng về các vấn đề mà doanh nghiệp còn quan tâm, lo ngại. Có thể tổng hợp thành các nhóm vấn đề chính sau: Lộ trình cho doanh nghiệp nhỏ; chi phí công nghệ; bảo mật thông tin; chính sách hỗ trợ cụ thể. Đồng thời, đại diện một số doanh nghiệp cũng chia sẻ kinh nghiệm liên quan đến quản lý truy xuất hàng hoá đang thực hiện.
Bà Nguyễn Thị Tình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam (Vifon).
Bà Nguyễn Thị Tình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam (Vifon) cho biết, Vifon có riêng một bộ phận chuyên môn về quản lý chất lượng sản phẩm. Đội ngũ này thực hiện công việc thường xuyên, luôn phối hợp cùng các đơn vị trong công ty, các phân xưởng sản xuất để truy vết nguồn gốc sản phẩm cả nội địa lẫn xuất khẩu. Do đó, nếu có bất cứ vấn đề gì về sản phẩm, dữ liệu sẽ được thu thập và gửi về để truy vết một cách thông suốt.
Bên cạnh đó, công ty cũng thực hiện 3 tháng một lần tiến hành truy vết giả định, tự thực hiện để các đơn vị trong nội bộ kiểm tra chất lượng, truy vết từ nguyên liệu đến sản phẩm. Các nội dung kiểm định đều được xây dựng và đưa vào các mục tiêu, phạm vi ứng dụng cho từng giai đoạn khi phát hiện nguy cơ.
Ông Trần Anh Thuy, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Rượu Phú Lễ cho biết, tại Điều 6, Chương 2 Dự thảo quy định về Vật mang tin (tem, mã QR, chip điện tử...) yêu cầu sử dụng vật mang tin hiện đại như chip điện tử, mã QR cá nhân hóa cho từng sản phẩm sẽ gây tốn kém cho cơ sở nhỏ. Do đó, ông Trần Anh Thuy đề xuất cho phép sử dụng vật mang tin đơn giản như mã QR chung cho từng lô sản xuất, thay vì từng chai. Cho phép in mã QR trên bao bì hoặc nhãn giấy, không bắt buộc vật liệu đặc biệt.
Bên cạnh đó, tại Dự thảo Khoản 3, Điều 7, Chương 2 yêu cầu tất cả nhà cung cấp nguyên liệu phải tham gia hệ thống truy xuất gây khó khăn, đặc biệt với nguồn nguyên liệu địa phương, hộ nông dân. Ông Thuy đề xuất miễn yêu cầu truy xuất với nhà cung cấp nhỏ lẻ, hộ gia đình, nếu có cam kết nguồn gốc rõ ràng. Cho phép doanh nghiệp tự ghi nhận thông tin nhà cung cấp thay vì yêu cầu họ tham gia hệ thống điện tử.
Ông Nguyễn Đại Ngọc, Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý Tiêu chuẩn và Kiểm nghiệm (Sở An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh)
Ông Nguyễn Đại Ngọc, Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý Tiêu chuẩn và Kiểm nghiệm (Sở An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh) đề xuất xem xét chia nhỏ kế hoạch thực hiện qua từng giai đoạn, xem xét các nhóm sản phẩm ưu tiên để áp dụng trước dựa trên đánh giá nguy cơ. Đề xuất làm rõ nội dung chi tiết tại Điều 5 thông tin liên quan đến Bản tự công bố sản phẩm/Bản công bố sản phẩm theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, đại diện Sở An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh cũng kiến nghị, cần nghiên cứu xây dựng lại quy định tại Khoản 3, Điều 7 để chỉ cần nhà sản xuất khai thêm thông tin dữ liệu, không cần thiết nhà bán hàng khai tham gia cung cấp thông tin dữ liệu trên hệ thống truy xuất.
Kết thúc hội thảo, Cục trưởng Cục Công nghiệp Trần Việt Hoà đánh giá cao các ý kiến đóng góp, đề xuất của các đại biểu tham dự. Đồng thời, Cục trưởng cũng đề nghị các đơn vị, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các ý kiến gửi về Tổ soạn thảo để hoàn thiện Dự thảo, đáp ứng tiến độ và chất lượng đã đề ra.
Cục Công nghiệp cam kết sẽ khẩn trương chỉ đạo Tổ soạn thảo tổng hợp đầy đủ, nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng các ý kiến góp ý để hoàn thiện Dự thảo Thông tư. Đảm bảo hài hoà giữa các mục tiêu: Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước; đồng thời, bảo vệ các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chân chính; nâng cao năng lực cạnh tranh và uy tín của hàng hóa Việt Nam trên thị trường trong nước và quốc tế.
Tác giả: Hoàng Chiến Tags: nguồn gốc thực phẩm , Thứ trưởng Trương Thanh Hoài
