Việt Nam đang tiến gần đến giai đoạn thuế quan đối ứng quay trở lại sau 90 ngày tạm hoãn. Sau 90 ngày, kết hợp với yếu tố không chắc chắn về pháp lý về các điều luật mà ông Trump đang sử dụng để áp thuế, chính sách thương mại của Mỹ càng tạo nên nhiều sự không chắc chắn.
Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu sẽ không thể lường được mức thuế quan khi ông Trump liên tục thay đổi luận điệu về mức thuế, thời hạn áp thuế. Các doanh nghiệp sẽ thiếu chủ động về giá cả, đơn hàng, khách hàng. Đây là yếu tố tạo nên sự không chắc chắn cho thị trường tài chính nói chung.
Trước bối cảnh đó, ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) đã có những đánh giá về chỉ số VN-Index trong thời gian tới.
Cây nến trong tháng 5 của VN-Index có ý nghĩa như thế nào, thưa ông?
Cây nến tháng 5 là cây nến “chữa lành” cho cú sập tháng 4. Màu xanh của cây nến tháng 5 đã lấp gần như toàn bộ thân của tháng 4 trước đó. Nhìn về trung hạn, thị trường vẫn đang nằm trong xu hướng đi ngang (sideway) kéo dài, từ giữa năm 2024 đến nay. Các cây nến tuần đan xen nhau, và khoảng giao dịch chính của các cây nến ở mức 1.200 điểm; đỉnh phía trên là 1.300 - 1.320 điểm.
Nếu nhìn về cả nến tuần và nến tháng, thị trường đang trong giai đoạn tích lũy. Cây nến tháng trong tháng 5 vừa qua thể hiện niềm tin quay trở lại sau biến cố của tháng 4. Sau khi giá cổ phiếu giảm rất sâu, dòng tiền trung dài hạn đã trở lại và mua cổ phiếu, kéo giữ chỉ số cho đến nay.
Tuy nhiên, nhìn về trung hạn, thị trường đang ở trung khu vực tích lũy đi ngang trong rất nhiều tháng. Tham chiếu sang giai đoạn tích lũy trong năm 2004 – 2005 hoặc 2014 – 2015, có thể thấy sau những pha này, thị trường có mức tăng rất mạnh. Tôi kỳ vọng thị trường cũng đang trong pha tích lũy, bởi xu hướng theo Fibonacci là đi lên.
Vào tháng 4, cây nến có bấc rút chân rất dài. Thông thường, sau khi xuất hiện những bấc rút chân dài, thị trường sẽ tăng điểm. Trong tháng 5 vừa qua, VN-Index đã chạm mức cao nhất gần 1.338 điểm và đến một số kháng cự. Do đó, việc đầu tháng 6 có những phiên hiệu chỉnh là hoàn toàn bình thường. Nếu giữa hoặc cuối tháng 6 có nhịp điều chỉnh, nhà đầu tư trung hạn có thể mua vào để chuẩn bị sóng vào tháng 9 – 10 năm nay.
Ngoài ra, nhìn về mặt vĩ mô, Chính phủ vừa đưa ra Nghị quyết 68, có thể giúp thay đổi bản chất kinh tế Việt Nam trong ít nhất 50 năm tới. Có thể nói, giai đoạn hiện nay mang tính “bản lề”, với rất nhiều nghị quyết, chính sách được đưa ra, tháo gỡ. Các doanh nghiệp tư nhân sẽ hưởng lợi đầu tiên.
Ví dụ, từ đầu năm đến nay, nhóm doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn về pháp lý, quy hoạch đã được tháo gỡ, và cổ phiếu bất động sản bật tăng rất mạnh, chẳng hạn như NVL, CEO, DIG… Đây là hiện tượng do định giá thấp và sự tháo gỡ từ Chính phủ.
Nhờ những yếu tố trên, có thể kỳ vọng những tháng cuối năm sẽ tích cực hơn. Thị trường vẫn sẽ có những pha rung lắc, nhưng là để đi lên, chứ không phải giảm xuống.
PYN Elite Fund cho rằng chứng khoán khó lường trong ngắn hạn. Ông có cùng quan điểm này không?
Quan điểm của PYN rất sát. Chúng ta đang tiến gần đến giai đoạn thuế quan đối ứng quay trở lại sau 90 ngày tạm hoãn. Sau 90 ngày, kết hợp với yếu tố không chắc chắn về pháp lý về các điều luật mà ông Trump đang sử dụng để áp thuế, chính sách thương mại của Mỹ càng tạo nên nhiều sự không chắc chắn.
Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu sẽ không thể lường được mức thuế quan khi ông Trump liên tục thay đổi luận điệu về mức thuế, thời hạn áp thuế. Các doanh nghiệp sẽ thiếu chủ động về giá cả, đơn hàng, khách hàng. Đây là yếu tố tạo nên sự không chắc chắn cho thị trường tài chính nói chung.
Theo Bloomberg, trong giai đoạn 2018 – 2019, khi chính sách thương mại của ông Trump thay đổi liên tục thì thị trường chứng khoán toàn cầu biến động rất mạnh. Tương tự, VN-Index lập kỷ lục khoảng 1.200 điểm, rồi điều chỉnh giảm về khoảng 860 – 900 điểm. Đến năm 2025, chỉ số đo lường mức độ không chắc chắn thậm chí còn tăng mạnh hơn, lên mức cao nhất trong lịch sử, đạt khoảng 15 điểm.
Hiện chỉ số này cũng đã hạ nhiệt, nhưng chưa thể quay lại bình thường do Mỹ không đủ thời gian để đàm phán với tất cả quốc gia. Đồng thời, yếu tố không chắc chắn về pháp lý sẽ tạo thêm nhiều biến động về thuế quan. Nếu tòa phán quyết rằng chính sách của ông Trump không có hiệu lực thì các doanh nghiệp đang bị áp thuế sẽ hưởng lợi lớn. Ngược lại, nếu Tòa án Tối cao công nhận những điều luật này, tác động lên tăng trưởng GDP toàn cầu sẽ rất lớn.
Vì chính sách thương mại không chắc chắn, thị trường chứng khoán, thị trường tiền tệ và thị trường trái phiếu đều chịu tác động. Vào tháng 3/2020, khi sóng COVID diễn ra, cả 3 thị trường này đều biến động rất mạnh. Giai đoạn biến động mạnh tiếp theo là khi Fed nâng lãi suất vào năm 2022. Gần đây nhất, thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng bởi câu chuyện như carry trade đồng yen vào tháng 9/2024 và chiến tranh thương mại 2.0 của ông Trump vào tháng 4/2025. Việc ông Trump tạm hoãn áp thuế đã giúp biến động thị trường hạ nhiệt, gần như quay trở lại mức trung bình.
Do đó, một số chuyên gia cũng nhận định rằng đáy tháng 4 vừa qua của thị trường cổ phiếu là mức thấp nhất trong năm nay. Trong giai đoạn tới, kể chính sách thuế quan có thay đổi thế nào thì thị trường cũng sẽ không xuống thấp như tháng 4. Đồng thời, về mặt tâm lý, sau thời gian trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, nhà đầu tư cũng đã có góc nhìn, sự đánh giá nhất định.
Một số tờ báo nhận định ông Donald Trump trong giai đoạn vừa qua sau khi đẩy căng thẳng lên cao đều không hề làm theo những gì đã tuyên bố. Diễn biến này tương tự như năm 2018, khi ông tuyên bố thuế rất cao áp lên Trung Quốc. Sau khi hai bên đàm phán, mức thuế đã không được áp dụng cho đến tận cuối năm 2018, đầu 2019. Có thể nói, đây là phong cách đàm phán của ông Trump: Đẩy vấn đề lên cao trào, mời các bên vào đàm phán để có lợi nhiều nhất cho Mỹ.
Tóm lại, thị trường trong ngắn hạn vẫn sẽ khó lường. Nhưng về dài hạn, khả năng phục hồi và tăng trưởng của các thị trường, đặc biệt là nhóm cận biên và mới nổi, rất tích cực. Có thể nói, đây là yếu tố “trong nguy có cơ”: Khi thị trường biến động sẽ xuất hiện cơ hội mua để nắm giữ cho một chu kỳ tăng trưởng tiếp theo.
Hiện nay, USD đã suy yếu, khiến nhà đầu tư giảm tỷ trọng các tài sản được định giá bằng USD, đặc biệt tại Mỹ. Dòng tiền này đang có dấu hiệu trở lại thị trường mới nổi và cận biên. Nếu định giá doanh nghiệp rẻ, ít bị biến động bởi yếu tố thuế quan thì nhà đầu tư có thể yên tâm mua vào trong giai đoạn điều chỉnh và nắm giữ cho sóng tăng cuối năm nay.
Ông đánh giá thế nào về câu chuyện ngành bán lẻ trong bối cảnh hiện nay?
Tôi vẫn đánh giá cao lĩnh vực bán lẻ, đặc biệt những nhà bán lẻ có thương hiệu mạnh như MWG, DGW. Sau khi MWG tạo đáy ở khu vực giá 45.000 đồng/cổ phiếu, nhiều nhà đầu tư đã tham gia rất mạnh, đẩy giá cổ phiếu lên vùng 65.000 đồng/cổ phiếu.
Nếu xét từ đáy tháng 4 đến tháng 5, MWG cũng đã tăng trưởng tới 42%. Trong hai tuần cuối tháng 5, MWG đang chạm lại vùng kháng cự cũ tại vùng giá 65.000 đồng/cổ phiếu. Đây là vùng kháng cự kỹ thuật rất mạnh, tương đương với đỉnh cũ của tháng 10/2024. Do đó, sau khi đã phục hồi mạnh mẽ, áp lực chốt lời là đương nhiên và không quá bất ngờ.
Ngắn hạn, MWG đang rơi vào nhịp điều chỉnh kỹ thuật, có thể tiệm cận lại vùng hỗ trợ gần như 56.000 – 58.000 đồng/cổ phiếu, từ đó tạo ra tích lũy để bật trở lại. Năm nay, xu hướng tiêu dùng bán lẻ đang rất mạnh mẽ khi Chính phủ tiếp tục kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước phát triển tại thị trường nội địa.
Ngoài ra, Nghị quyết 68 cũng tạo ra một hành lang mới. Các hộ kinh doanh nhỏ, nộp thuế môn bài sẽ phải chuyển dần sang mô hình doanh nghiệp để đảm bảo yếu tố cạnh tranh. Quá trình này có thể gặp phải nhiều khó khăn. Do vậy, những doanh nghiệp đã có thương hiệu lớn mạnh, đã có chỗ đứng trên thị trường, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay có nhiều lo ngại về hàng giả hàng nhái, sẽ trở thành điểm đến của dòng vốn đầu tư. Sau giai đoạn này, một lớp doanh nghiệp yếu kém sẽ phải rời khỏi thị trường bán lẻ.
Giá cát, đá, gạch đều tăng. Liệu cổ phiếu vật liệu xây dựng có hưởng lợi?
Trong năm nay, nhiều cổ phiếu vật liệu xây dựng cũng đã chạy rất nhanh rồi. Việc làm đường cao tốc, đặc biệt trong khu vực phía Nam, nhu cầu cát là rất lớn. Trong giai đoạn vừa qua, một thách thức rất quan trọng là giải quyết vấn đề thiếu cát.
Ngoài ra, nhóm cổ phiếu liên quan đến đá cũng tăng trưởng rất nhanh, chẳng hạn như KSB, DHA, NNC. Những cổ phiếu này đều đã tăng mạnh từ cuối năm ngoái, đến đầu năm nay. Do đó, những thông tin trên đều đã phản ánh vào giá rồi và mấu chốt chỉ là nhà đầu tư có mua được giá tốt hay không. Chẳng hạn, NNC mặc dù có đợt điều chỉnh trong tháng 4 vừa qua, nhưng nhìn rộng ra vẫn đang trong xu hướng tăng kể từ cuối năm ngoái.
Có thể nói, câu chuyện đầu tư công thực sự tác động đến giá cổ phiếu. Nhóm liên quan nhiều sẽ tăng trưởng tốt về trung và dài hạn. Cả ba cổ phiếu vật liệu xây dựng trên đều có thể nắm giữ. Cổ phiếu trong đó, DHA và KSB chỉ đang chạy chậm hơn NNC do còn chờ yếu tố về kết quả kinh doanh.
Trong những năm vừa qua, kết quả kinh doanh của KSB đang thụt lùi khi các yếu tố về mặt chi phí ngày càng tăng, sản lượng ngày càng ít đi. Do đó, KSB đang tìm kiếm cơ hội M&A các mỏ đá mới. Nếu có những thương vụ như vậy, cổ phiếu KSB ở vùng giá 15.000 – 16.000 đồng/cổ phiếu sẽ là cơ hội đầu tư. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần chú ý thêm về triển vọng lợi nhuận, bởi đây là yếu tố quan trọng nhất giúp cổ phiếu tăng trưởng trong dài hạn.
