Học sinh tiểu học đọc tủ sách Nhà thông thái tại nhà sách Cá Chép. Ảnh: Trần Việt Đức
Trò chuyện với phóng viên Sài Gòn Tiếp Thị, ông Đỗ Hoàng Sơn, giám đốc Long Minh Books cho biết tủ sách Nhà thông thái đến nay có 38 đầu sách, nội dung có hai phần: mẫu giáo và tiểu học. Trong phần cho tiểu học có bốn bộ: Nhà thông thái, Dép thông minh liên quan đến kiến thức tổng hợp (toán, chính tả, tiếng Việt, khoa học, địa lý…), và hai bộ Em thích giỏi tiếng Việt, Em thích giỏi toán từ lớp 1 đến lớp 5.
Mua bản quyền sách của nhà xuất bản nước ngoài về làm, để rồi họ đặt vấn đề mua lại chính sách từng bán, có vẻ là một thương vụ thú vị?
Tôi nghĩ sách cũng giống như tivi, ôtô… đều có đời của nó. Sách có tiêu chuẩn cao, liên quan đến định hướng nội dung xuất bản, tủ sách Nhà thông thái của nhà xuất bản Play Bac là trường hợp đặc biệt. Đó là bộ sách lớn tôi tiếp cận tình cờ bởi đi du lịch nước ngoài nhiều, tôi thấy sách này bán khắp nơi, riêng ở Mỹ trên 30 triệu bản. Tìm hiểu mới biết người Mỹ phải mua bản quyền của Pháp. Thông qua hội chợ sách Frankfurt, tôi tiếp cận, đàm phán với họ và mua bản quyền. Thời điểm 2008, Play Bac đã bán được 40 triệu bản trên thế giới. Lần đầu tiên trả đặt cọc cho họ là 16.000 euro. Cuối năm đó chúng tôi ra được bốn quyển của mẫu giáo, còn chuyển thể nội dung sách tiểu học phức tạp hơn rất nhiều.
Thừa nhận chưa có kinh nghiệm và điều kiện thời gian để cọ xát thị trường, điều gì thuyết phục ông bỏ tiền đầu tư bộ sách này?
Cái hấp dẫn ở đây là tương tác giữa con người với con người. Chúng tôi tiên lượng khi các em nhỏ sử dụng bộ sách này sẽ được kích thích kiểm tra lại kiến thức của mình. Thiết kế của sách được kiểm nghiệm trên thế giới, kích thước vừa với đối tượng học sinh, mỹ thuật tốt. Họ cũng có nói thế giới game và truyện tranh rất nguy hiểm đối với học sinh tiểu học nếu quá lạm dụng. Để kéo các em lại thì bản thân quyển sách cũng phải đẹp như game và truyện tranh, thậm chí phải đẹp hơn! Cái tôi nghĩ hấp dẫn nhất của sách chính là trò chơi và chơi được với nhau.
Ngoài ra, chúng tôi phải đầu tư, Việt hoá nội dung, đặc biệt là minh hoạ, thiết kế các bộ sách. Chúng tôi đưa vào đó thêm kiến thức văn hoá lịch sử Việt Nam, giúp học sinh, phụ huynh nhắc lại kho tàng ca dao tục ngữ, những điển tích văn hoá quan trọng với cách tiếp cận khác nhau như điền vào chỗ trống chữ còn thiếu, tên tuổi các anh hùng dân tộc, tên các tỉnh/thành... Giúp các cháu kiểm tra kiến thức của mình, tự tin hơn trong vấn đề giao tiếp. Còn lại một số kiến thức khác như bộ sách Em thích giỏi toán làm riêng chuyên đề về toán với các cấp độ khác nhau mà người viết là NGƯT Phạm Đình Thực. Đảm bảo nội dung bám theo chương trình, khi học ở trường sẽ tiến bộ dần.
Làm sách cho thiếu nhi, ông chú trọng điều gì?
Tủ sách thì dạy cho các cháu kiến thức, chuyên môn nhưng chúng tôi chú trọng cách tiếp cận giữa người đọc, người chơi với nhau tạo sân chơi bổ ích, thực sự là quyển sách học mà chơi, chơi mà học. Nó giải quyết được vấn đề đau đầu của xã hội, nhất là ở đô thị lớn là tương tác với người xung quanh ngoài giờ học rất thấp. Chúng tôi không làm các sách dạng tham khảo chung chung mà có cách tiếp cận mới. Chúng tôi đi từ vấn đề bức xúc của cuộc sống, làm cho con người phải vắt óc suy nghĩ và đưa ra phương án giải quyết, khả thi và không khả thi, chọn lọc phương án khả thi và tìm ra quy luật, sử dụng tri thức ấy tạo ra ứng dụng trong cuộc sống, hướng dẫn các cháu tự làm đồ chơi, rồi trải nghiệm với sáng chế ấy.
Tôi thấy Long Minh đã huy động được những bạn trẻ tài năng, đoạt giải lớn tại các cuộc thi quốc tế tham gia viết sách, như trường hợp Đậu Hải Đăng, huy chương vàng toán quốc tế 2012...
Viết sách với một học sinh vừa tốt nghiệp phổ thông, sinh viên năm nhất là thử thách lớn, nhất là sách giáo dục, có tính chuyên môn cao như toán. Mức độ tham gia của các bạn trẻ là dưới 20 bài toán, không đặt ra mục tiêu chuyên môn quá cao siêu. Đậu Hải Đăng, Nguyễn Hùng Tâm, Nguyễn Tạ Duy, Lê Quang Lâm, Tạ Đức Thành đã tham gia cùng thầy Phạm Đình Thực viết mười quyển sách. Việc tạo ra môi trường để các bạn trẻ tạo thói quen chịu trách nhiệm cũng là mục tiêu, liên quan đến kỹ năng sống là viết dưới áp lực phản biện của ban biên tập.
Chú trọng sách khoa học, một lĩnh vực khó nhằn, lại cho đối tượng đặc biệt là thiếu nhi, vậy bằng cách nào để kéo các em “dán mắt” vào sách?
Chúng tôi thiết kế sách làm sao kéo dài câu hỏi – đáp theo chuyên môn nhất định, giúp học sinh vừa chơi vừa học. Quan trọng nhất là tạo ra sân chơi khá bình đẳng giữa người lớn và trẻ con tại nhà. Cách làm này không dùng đến điện và điện tử, vấn đề đau đầu với nước ngoài. Thiết bị điện tử có đặc điểm truyền được thông tin khá nhanh, nhưng nhược điểm là giảm giao lưu giữa con người với nhau, dẫn tới trẻ con có thể bị tự kỷ. Thiết bị điện tử không thể thay thế con người về mặt tương tác để truyền tình cảm, thái độ như con người với con người.
Mua bản quyền sách của nhà xuất bản nước ngoài về làm, để rồi họ đặt vấn đề mua lại chính sách từng bán, có vẻ là một thương vụ thú vị?
Tôi nghĩ sách cũng giống như tivi, ôtô… đều có đời của nó. Sách có tiêu chuẩn cao, liên quan đến định hướng nội dung xuất bản, tủ sách Nhà thông thái của nhà xuất bản Play Bac là trường hợp đặc biệt. Đó là bộ sách lớn tôi tiếp cận tình cờ bởi đi du lịch nước ngoài nhiều, tôi thấy sách này bán khắp nơi, riêng ở Mỹ trên 30 triệu bản. Tìm hiểu mới biết người Mỹ phải mua bản quyền của Pháp. Thông qua hội chợ sách Frankfurt, tôi tiếp cận, đàm phán với họ và mua bản quyền. Thời điểm 2008, Play Bac đã bán được 40 triệu bản trên thế giới. Lần đầu tiên trả đặt cọc cho họ là 16.000 euro. Cuối năm đó chúng tôi ra được bốn quyển của mẫu giáo, còn chuyển thể nội dung sách tiểu học phức tạp hơn rất nhiều.
Thừa nhận chưa có kinh nghiệm và điều kiện thời gian để cọ xát thị trường, điều gì thuyết phục ông bỏ tiền đầu tư bộ sách này?
Cái hấp dẫn ở đây là tương tác giữa con người với con người. Chúng tôi tiên lượng khi các em nhỏ sử dụng bộ sách này sẽ được kích thích kiểm tra lại kiến thức của mình. Thiết kế của sách được kiểm nghiệm trên thế giới, kích thước vừa với đối tượng học sinh, mỹ thuật tốt. Họ cũng có nói thế giới game và truyện tranh rất nguy hiểm đối với học sinh tiểu học nếu quá lạm dụng. Để kéo các em lại thì bản thân quyển sách cũng phải đẹp như game và truyện tranh, thậm chí phải đẹp hơn! Cái tôi nghĩ hấp dẫn nhất của sách chính là trò chơi và chơi được với nhau.
Ngoài ra, chúng tôi phải đầu tư, Việt hoá nội dung, đặc biệt là minh hoạ, thiết kế các bộ sách. Chúng tôi đưa vào đó thêm kiến thức văn hoá lịch sử Việt Nam, giúp học sinh, phụ huynh nhắc lại kho tàng ca dao tục ngữ, những điển tích văn hoá quan trọng với cách tiếp cận khác nhau như điền vào chỗ trống chữ còn thiếu, tên tuổi các anh hùng dân tộc, tên các tỉnh/thành... Giúp các cháu kiểm tra kiến thức của mình, tự tin hơn trong vấn đề giao tiếp. Còn lại một số kiến thức khác như bộ sách Em thích giỏi toán làm riêng chuyên đề về toán với các cấp độ khác nhau mà người viết là NGƯT Phạm Đình Thực. Đảm bảo nội dung bám theo chương trình, khi học ở trường sẽ tiến bộ dần.
Làm sách cho thiếu nhi, ông chú trọng điều gì?
Tủ sách thì dạy cho các cháu kiến thức, chuyên môn nhưng chúng tôi chú trọng cách tiếp cận giữa người đọc, người chơi với nhau tạo sân chơi bổ ích, thực sự là quyển sách học mà chơi, chơi mà học. Nó giải quyết được vấn đề đau đầu của xã hội, nhất là ở đô thị lớn là tương tác với người xung quanh ngoài giờ học rất thấp. Chúng tôi không làm các sách dạng tham khảo chung chung mà có cách tiếp cận mới. Chúng tôi đi từ vấn đề bức xúc của cuộc sống, làm cho con người phải vắt óc suy nghĩ và đưa ra phương án giải quyết, khả thi và không khả thi, chọn lọc phương án khả thi và tìm ra quy luật, sử dụng tri thức ấy tạo ra ứng dụng trong cuộc sống, hướng dẫn các cháu tự làm đồ chơi, rồi trải nghiệm với sáng chế ấy.
Tôi thấy Long Minh đã huy động được những bạn trẻ tài năng, đoạt giải lớn tại các cuộc thi quốc tế tham gia viết sách, như trường hợp Đậu Hải Đăng, huy chương vàng toán quốc tế 2012...
Viết sách với một học sinh vừa tốt nghiệp phổ thông, sinh viên năm nhất là thử thách lớn, nhất là sách giáo dục, có tính chuyên môn cao như toán. Mức độ tham gia của các bạn trẻ là dưới 20 bài toán, không đặt ra mục tiêu chuyên môn quá cao siêu. Đậu Hải Đăng, Nguyễn Hùng Tâm, Nguyễn Tạ Duy, Lê Quang Lâm, Tạ Đức Thành đã tham gia cùng thầy Phạm Đình Thực viết mười quyển sách. Việc tạo ra môi trường để các bạn trẻ tạo thói quen chịu trách nhiệm cũng là mục tiêu, liên quan đến kỹ năng sống là viết dưới áp lực phản biện của ban biên tập.
Chú trọng sách khoa học, một lĩnh vực khó nhằn, lại cho đối tượng đặc biệt là thiếu nhi, vậy bằng cách nào để kéo các em “dán mắt” vào sách?
Chúng tôi thiết kế sách làm sao kéo dài câu hỏi – đáp theo chuyên môn nhất định, giúp học sinh vừa chơi vừa học. Quan trọng nhất là tạo ra sân chơi khá bình đẳng giữa người lớn và trẻ con tại nhà. Cách làm này không dùng đến điện và điện tử, vấn đề đau đầu với nước ngoài. Thiết bị điện tử có đặc điểm truyền được thông tin khá nhanh, nhưng nhược điểm là giảm giao lưu giữa con người với nhau, dẫn tới trẻ con có thể bị tự kỷ. Thiết bị điện tử không thể thay thế con người về mặt tương tác để truyền tình cảm, thái độ như con người với con người.
Trung Dũng
