Chiều 20/6, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Khơi thông nguồn lực - Bứt phá phát triển kinh tế tư nhân Thủ đô” do ông Trần Sỹ Thanh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chủ trì hội thảo.
RÀO CẢN CHÍNH SÁCH KÌM HÃM SỰ PHÁT TRIỂN CỦA DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Trần Sỹ Thanh cho biết, trên địa bàn hiện có hơn 155.000 doanh nghiệp đang hoạt động (là địa phương đứng thứ 2 toàn quốc về số lượng doanh nghiệp), trong đó 97,2% là doanh nghiệp tư nhân.
Tốc độ tăng và tỷ trọng vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội của khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn thành phố tăng mạnh qua các năm, bình quân tăng 7,3% và chiếm tỷ trọng 57,8%; đóng góp trên 45% GRDP của Thành phố, tạo ra gần 80% việc làm mới mỗi năm.
Theo ông Thanh, dù khu vực kinh tế tư nhân đã có những bước phát triển khá tốt, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế như: Doanh nghiệp tư nhân đông về số lượng nhưng chủ yếu quy mô nhỏ, siêu nhỏ; Trình độ công nghệ, quản trị còn hạn chế; Năng lực chống chịu trước các “cú sốc” từ bên ngoài còn hạn chế, tình trạng phá sản, tạm ngừng kinh doanh diễn ra phổ biến.
Bên cạnh đó, khu vực tư nhân còn gặp khó khăn trong tiếp cận các nguồn lực phát triển, nhất là nguồn lực về vốn, đất đai; thủ tục hành chính và chính sách hỗ trợ đôi khi còn chưa được quan tâm giải quyết kịp thời, gây trở ngại cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Ông Thanh cho biết, trong bài phát biểu mới đây tại buổi làm việc với thành phố Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh rằng: “Hà Nội cần kiến tạo một hệ sinh thái khoa học công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân, đây là những động lực trung tâm của tăng trưởng trong giai đoạn tới”
"Thành phố Hà Nội xác định phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là nhiệm vụ phát triển kinh tế đơn thuần, mà còn là yêu cầu chính trị để hiện thực hóa khát vọng phát triển quốc gia", Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội nhấn mạnh.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội nhấn mạnh, với vai trò đầu tàu, Hà Nội cần xây dựng môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân, thúc đẩy sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp, hình thành đội ngũ doanh nhân bản lĩnh, có tư duy hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, mối quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp cần được kiến tạo lại, chuyển từ cơ chế xin - cho sang đồng hành, kiến tạo.
Theo ông Thanh, mục đích của hội thảo nhằm tìm kiếm các giải pháp để thành phố Hà Nội có thể khơi thông các nguồn lực, tạo cú hích bứt phá cho kinh tế tư nhân trong bối cảnh mới. Ông mong muốn các đại biểu nêu ra các cơ chế, chính sách vượt trội để thúc đẩy hình thành đội ngũ doanh nghiệp vừa và lớn có khả năng hội nhập khu vực, toàn cầu; Giải pháp cụ thể nhằm khơi thông các nguồn lực như vốn, đất đai, nhân lực, thể chế, thị trường...
GỠ BỎ RÀO CẢN, DOANH NGHIỆP ĐƯỢC KINH DOANH NHỮNG GÌ LUẬT KHÔNG CẤM
Tại hội thảo, ông Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương khẳng định, để Thủ đô thực hiện tốt Nghị quyết 68, phải đặt trong tổng thể 3 nghị quyết còn lại là Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.
Ông Cung cho rằng, cần cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh, tháo bỏ mọi rào cản để doanh nghiệp tự do kinh doanh, sáng tạo những gì luật không cấm. Đặc biệt, cần có một bộ phận thường trực để thu thập phản ánh của doanh nghiệp. “Cách tiếp cận cần phải đứng về phía doanh nghiệp, theo nhu cầu của doanh nghiệp, yêu cầu của doanh nghiệp và người dân. Đấy là cách tiếp cận để cải cách cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Với cách làm như thế, tôi đề nghị có một bộ phận thường trực trực thuộc Ủy ban nhân dân thành phố thu thập phản ánh của doanh nghiệp, Hiệp hội doanh nghiệp về các rào cản những thủ tục hành chính, rắc rối phức tạp, tốn kém thời gian tiền bạc, cản trở đối với hoạt động đầu tư kinh doanh của họ”, ông Cung nhấn mạnh.
Theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế đề nghị thành phố Hà Nội phải xây dựng ngay đề án phát triển kinh tế tư nhân. Đề án phải “khác thường”, trên tinh thần dẫn dắt, còn nếu cứ bàn từng giải pháp một, tuyến một thì hiệu quả không cao, thậm chí xung đột lẫn nhau.
“Trong đề án phải đánh giá được thực trạng kinh tế tư nhân của Hà Nội. Trong đó nhấn mạnh doanh nghiệp tư nhân có nhiệm vụ cùng Thủ đô gánh vác các nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới”, ông Thiên nói.
Chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên phát biểu đề xuất giải pháp phát triển kinh tế tư nhân
Mục tiêu đề án phải nêu ra các giải pháp tăng số lượng doanh nghiệp trong thời gian tới. Trong đó có giải pháp đưa hộ kinh doanh lên thành lập doanh nghiệp.
Tuy nhiên, theo ông Thiên, thành phố Hà Nội nên tập trung vào việc tăng số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội. Ngoài ra, Hà Nội phải thay đổi cấu trúc, chất lượng doanh nghiệp hiện có.
Cùng vấn đề trên, ông Hoàng Văn Cường, nguyên Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, thành phố Hà Nội phải tạo ra được môi trường đầu tư thực sự hấp dẫn thì doanh nghiệp mới sẵn sàng bỏ tiền ra thực hiện các dự án.
“Trên địa bàn thành phố Hà Nội có rất nhiều dự án hấp dẫn các doanh nghiệp. Nếu có cơ chế tốt, ngay cả 14 tuyến đường sắt đô thị, doanh nghiệp sẵn sàng bỏ vốn ra đầu tư”, ông Cường chia sẻ.
Phát biểu tại hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) kiến nghị 4 nhóm giải pháp thành phố Hà Nội cần triển khai để phát triển kinh tế tư nhân. Trong đó, cần công khai thông tin về quỹ đất chưa sử dụng để doanh nghiệp có thể biết và phát triển cụm doanh nghiệp tư nhân ở các huyện. Thành phố cân nhắc thành lập Quỹ phát triển kinh tế tư nhân để hỗ trợ những doanh nghiệp có triển vọng, định hướng phát triển công nghệ cao.
Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Công nghệ CMC cho biết, kinh tế số dự kiến chiếm 40% GRDP toàn thành phố trong 20 năm tới, đúng với định hướng của Nghị quyết 57-NQ/TƯ về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Ông Nguyễn Trung Chính cho rằng, để đạt mục tiêu đó, Hà Nội cần coi chuyển đổi số là trọng tâm, trụ cột để phát triển, giúp nâng cao năng suất, hiệu quả quản trị và năng lực cạnh tranh cho khu vực kinh tế tư nhân - trụ cột phát triển của nền kinh tế Thủ đô.
Trong đó, Hà Nội cần xây dựng “Chiến lược phát triển AI”, tích hợp vào Chiến lược phát triển kinh tế số - xã hội số của Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; đồng thời, cần phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện, nâng cao năng lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo của Thủ đô.
TẠO MỌI ĐIỀU KIỆN CHO DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN PHÁT TRIỂN
Phát biểu kết luận, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Trần Sỹ Thanh cho rằng, để tạo bứt phá trong phát triển kinh tế tư nhân, trước hết người đứng đầu các cơ quan, đơn vị cần thay đổi tư duy về vị trí, vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân trong tổng thể nền kinh tế quốc gia của Thủ đô. Từ đó, mỗi cơ quan, đơn vị có liên quan tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tư nhân của Thủ đô phát triển, đặc biệt là tiếp cận đất đai, thủ tục hành chính…
Theo ông Thanh trong bối cảnh cả nước đang thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, thành phố Hà Nội đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền cho các địa phương. Cùng với đó, thành phố tiếp tục xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách nhằm tạo thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp phát triển, nhất là các doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Ông Thanh tin tưởng rằng, với sự đồng hành của các cơ quan Trung ương, cộng đồng chuyên gia, doanh nghiệp và người dân Thủ đô, khu vực kinh tế tư nhân của Hà Nội sẽ có những bước phát triển mạnh mẽ, đóng góp xứng đáng vào tăng trưởng nhanh, bền vững của Hà Nội.
Tính đến năm 2024, Hà Nội có tổng số 151.374 doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước; trong đó có 12.460 doanh nghiệp có quy mô vốn từ 50 tỷ đồng trở lên, 117.130 doanh nghiệp có quy mô vốn từ 1 - 50 tỷ đồng và 21.775 doanh nghiệp có quy mô vốn dưới 1 tỷ đồng. Ngoài ra, còn có hơn 357.000 hộ kinh doanh cá thể, chiếm hơn 7% tổng số hộ kinh doanh cá thể toàn quốc. Doanh nghiệp khu vực tư nhân đóng góp trên 45% trong GRDP và thu hút khoảng 80% tổng số lao động đang làm việc tại các loại hình doanh nghiệp của Hà Nội (trong đó các doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò dẫn đầu trong việc thu hút lực lượng lớn lao động).
Trong cơ cấu ngành nghề, khu vực thương mại dịch vụ có 115.517 doanh nghiệp, chiếm 76,3% tổng số doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước và 270.816 cơ sở kinh tế cá thể, chiếm 75,8% số cơ sở kinh tế cá thể phi nông, lâm nghiệp và thủy sản; tiếp theo là khu vực công nghiệp và xây dựng với 39.677 doanh nghiệp, chiếm 26,2% tổng số doanh nghiệp; còn lại là khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản với 461 doanh nghiệp, chiếm 0,3%. Trong khu vực dịch vụ, khu vực có nhiều doanh nghiệp là doanh nghiệp bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, xe máy chiếm 52,8%. Trong khu vực công nghiệp và xây dựng, doanh nghiệp công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm 47,4% và doanh nghiệp xây dựng chiếm 49,1% tổng số doanh nghiệp toàn ngành.
