Ông chủ thương hiệu cá kho DASAVINA: 2 điều kiện cần để khởi nghiệp thành công

Đó là những danh hiệu đã được dành cho món cá kho thương hiệu DASAVINA của Công ty Đặc Sản Việt Nam có trụ sở tại tỉnh Hà Nam.

Tuy nhiên, người tiêu dùng hay truyền tai nhau về món ăn này với cái tên dân dã và dễ nhớ hơn: cá kho làng Vũ Đại, hay cá kho Bá Kiến. Dễ nhớ bởi nó mang tên một ngôi làng, một nhân vật đã đi vào văn học và ghi dấu ấn khó quên trong biết bao thế hệ học sinh, qua ngòi bút của nhà văn nổi tiếng Nam Cao với tác phẩm “Chí Phèo”.

Sau khi được xây dựng một cách bài bản, DASAVINA trở thành thương hiệu duy nhất của Việt Nam được Google (Mỹ) lựa chọn quảng cáo clip trong 4 ngày đêm liên tục để quảng bá món cá kho làng Vũ Đại trên toàn thế giới.

Ông chủ của sản phẩm ẩm thực mang thương hiệu Việt được quảng bá trên toàn thế giới ấy, thật khó tin, là một chàng trai không phải người làng Vũ Đại, không được đào tạo về ẩm thực, và chỉ mới bước chân vào nghiệp kinh doanh được… 2 năm. Đó là anh Nguyễn Bá Toàn, người đã huy động được 16 nghệ nhân giỏi nhất của làng Vũ Đại (nay là làng Nhân Hậu) góp sức và vốn vào công ty để sản xuất ra những niêu cá kho chứa đựng tinh hoa ẩm thực Việt Nam.

* Không ít báo, đài đã có bài viết, phóng sự về anh, trong đó có nhắc đến chuyện chuyển hướng "180 độ" của anh khi chuyển từ ngành nghề được đào tạo thuộc khối kỹ thuật là xây dựng cầu đường sang làm kinh tế và lại còn đi sâu vào mảng ẩm thực nữa. Chúng tôi rất muốn nghe chính anh chia sẻ về nguyên do dẫn đến sự đổi hướng này của anh.

- Giám đốc Công ty DASAVINA Nguyễn Bá Toàn: Nguyên nhân thay đổi ngành nghề của tôi rất đơn giản. Sau một thời gian công tác trong ngành xây dựng công trình, tôi thấy rằng đặc thù của ngành này không phù hợp với con người mình. Khả năng tiếp nhận bia, rượu của tôi rất kém, chỉ 1-2 ly rượu nhỏ là đã say rồi. Mà làm ngành xây dựng thì nay đây mai đó, anh em xa nhà khó tránh khỏi những buổi “chén chú chén anh”, mình không hòa đồng được thì cũng rất khó để sinh hoạt với tập thể, điều đó có thể làm mất đi nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp. Vì thế, ý muốn đổi nghề đã “nung nấu” trong tôi. Đến khi biết đến món cá kho độc đáo thì tôi đã quyết định ngay mà không ngần ngại gì cả.

* Anh đã biết đến món cá kho như thế nào, và điều gì đã khiến anh quyết định không ngần ngại?

- Trong một lần đi công tác về Hà Nam, tôi ghé nhà người bạn chơi và được thưởng thức món cá kho cổ truyền. Tôi rất bất ngờ và quá ấn tượng với món cá kho độc đáo này. Thực sự đó là món cá kho tôi thấy ngon nhất. Và cho đến bây giờ cũng vậy, đối với tôi, gần như không có món nào có thể vượt qua món ăn này. Mỗi khi thấy chán cơm, ăn không ngon miệng thì lại kho niêu “cá kho Bá Kiến” cổ truyền, rất đưa cơm. Nghĩ rằng món ăn này nếu đưa ra thị trường thì chắc chắn sẽ có nhiều người yêu thích, vì không chỉ ngon mà nó còn mang đậm hồn dân tộc và truyền thống văn hóa ẩm thực cổ truyền của Việt Nam.

Tôi đã bị thuyết phục và quyết định đặt chân lên một con đường mà mình chưa hề có khái niệm về nó - kinh doanh ẩm thực.

“Cá kho Bá Kiến” là món rất "đưa cơm"

* Đam mê là một trong những yếu tố quan trọng cần có để xây dựng thành công một công ty khởi nghiệp. Tuy nhiên, chỉ đam mê thôi thì chắc chưa đủ, nhất là khi anh chưa hề được đào tạo để làm kinh doanh. Anh đã làm thế nào để bắt đầu và bước tiếp?

- Theo tôi, đam mê và phẩm chất có mối liên hệ tương hỗ với nhau. Đam mê chỉ có ở những người có phẩm chất kiên trì và kiên định, bởi công việc nào cũng khó khăn cả, nếu không có những phẩm chất ấy thì đam mê cũng sẽ nhanh chóng lụi tàn. Ngược lại, một người có tính kiên trì và bản lĩnh kiên định thì làm việc gì cũng có đam mê cả. Tôi đã bước vào một công việc hoàn toàn mới và không có một chút kinh nghiệm nào, cũng chưa hề được đào tạo. Biết rằng khó khăn là điều không thể tránh khỏi, vì vậy tôi tự nhủ càng phải kiên trì và bền bỉ.

Tôi bắt tay vào làm, và tất nhiên là thất bại, thất bại bao nhiêu lần thì rút ra được bấy nhiêu kinh nghiệm để không lặp lại sai lầm. Tôi cũng rất tích cực đi học các lớp học ngắn hạn vào buổi tối để bổ sung những kiến thức còn thiếu và yếu của mình phục vụ cho nhu cầu và đòi hỏi của công việc. Ví dụ như đi học lớp CEO, internet marketing, nói chung tất cả các lớp liên quan đến marketing, đặc biệt là marketing trên internet. Không những học một lần, tôi còn học đi học lại những lớp đó, có những lớp mỗi năm học lại một lần vì kiến thức luôn luôn thay đổi và có nhiều điều mới cần phải cập nhật.

* Đến nay thì không thể nghi ngờ gì về hiệu quả của phương pháp tiếp thị mới là  online marketing nữa. Tuy nhiên, có phải ngay từ khi bước vào công việc mới, anh đã có được nhận thức này để đầu tư rất nhiều thời gian và tiền bạc cho những lớp học internet marketing? Và liệu có phải chỉ cần một giải pháp ấy là đủ để thành công cho việc xây dựng thị trường cho một sản phẩm mới, bởi vì hình như DASAVINA chưa hề có hoặc rất ít các hoạt động quảng bá off-line và xây dựng các điểm bán hàng trực tiếp?

- Ban đầu tôi chưa biết đến phương pháp tiếp thị trên internet nên chỉ dùng những hình thức truyền thống như truyền miệng, phát tờ rơi..., nhưng hiệu quả vô cùng thấp. Sau đó tôi đã thử nghiệm hình thức mới là marketing online và thấy hiệu quả tăng lên rõ rệt. Từ đó tôi mới quyết định đầu tư mạnh mẽ cho giải pháp hiện đại này.

DASAVINA có rất ít các hoạt động quảng bá offline, cũng có tham gia các hội chợ ẩm thực vài lần. Hiệu quả kinh tế ở các hội chợ thì thực sự là không nhiều. Các điểm bán hàng trực tiếp thì Công ty chỉ có 1 điểm tại Hà Nội, như một kho hàng và là điểm trung chuyển đi các nơi. Công ty cũng có phát triển hệ thống các đại lý, nhưng chưa nhiều, chủ yếu vẫn là công ty trực tiếp bán hàng và giao hàng cho khách ở mọi nơi khắp Việt Nam.

Có nhiều hình thức marketing và bán hàng khác nhau và hình thức nào cũng có những ưu và nhược điểm riêng. Với mỗi một ngành hàng và với mỗi giai đoạn phát triển hoặc điều kiện tài chính của công ty mà chúng ta cân nhắc lựa chọn hình thức marketing nào cho hợp lý, cũng như sự phân bổ ngân sách giữa các hình thức đó. Tôi không thể đưa ra kết luận rằng giải pháp marketing online là đủ hay không đủ để xây dựng một thương hiệu mới thành công. Đối với Dasavina, từ khi hình thành cho đến nay vẫn trung thành với hình thức marketing online để tiết kiệm chi phí. Với điểm xuất phát của tôi và của công ty thì hình thức này cho đến nay vẫn được coi là hợp lý.

Trong tương lai, tôi có thể sẽ mở rộng quảng bá offline hoặc xây dựng các điểm bán hàng trực tiếp. Tôi ước mơ sau này sẽ xây dựng hệ thống chuỗi siêu thị bán tất cả các đặc sản vùng miền của Việt Nam với thương hiệu là DASAVINA hoặc DASAMART (những thương hiệu này tôi đều đã đăng ký bảo hộ với Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam). Tuy nhiên, đó còn là câu chuyện của tương lai…

* Quả là anh đã có một sự chuẩn bị chu đáo và bài bản cho việc hiện thực hóa ước mơ của mình. Tuy nhiên, để viết được “câu chuyện của tương lai”, chắc sẽ còn rất  nhiều việc, mà một trong số đó là thành công với “câu chuyện hiện tại” - việc kinh doanh món cá kho với thương hiệu DASAVINA. Đây là món ăn được chế biến bằng phương pháp thủ công, vấn đề vệ sinh thực phẩm trong quá trình chế biến, bảo quản hẳn không dễ. Nhưng với thực phẩm, dù có là “quốc hồn quốc túy” thì vẫn phải đảm bảo sự an toàn cho người sử dụng. Anh có tự tin trong vấn đề này không?

Cá kho DANAVISA không có chất bảo quản nên dù có được đóng gói theo hình thức ép chân không cũng chỉ để được tối đa 3 ngày trong điều kiện nhiệt độ bình thường

- Đây là vấn đề mà công ty ưu tiên cao nhất và tôi hoàn toàn tự tin về việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Tất cả các nguyên liệu từ cá cho đến gia vị đều được nuôi trồng ngay tại địa phương rồi đến khâu chế biến đều theo đúng quy trình mà công ty đã xây dựng lên.

Niêu cá kho không sử dụng bất kỳ một chất bảo quản nào nên rất an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên có một vấn đề mà công ty đang vấp phải khiến tôi hết sức đau đầu, đó là thời gian bảo quản không được lâu, chỉ được 2-3 ngày. Do vậy những đơn hàng ở những vùng nông thôn xa xôi, những nơi cách xa sân bay thì chúng tôi chưa phục vụ được. Chính vì vậy mà việc xuất khẩu cá kho vẫn chưa thực hiện được.

Hiện tại rất nhiều niêu cá kho đã được mang ra nước ngoài nhưng tất cả đều thông qua hình thức “xách tay”, tức các thực khách đến Việt Nam mua niêu cá kho cổ truyền về làm quà.

* DASAVINA vẫn đang trong quá trình khởi nghiệp, việc thiết lập bộ máy doanh nghiệp cũng như thiết kế bài toán kinh doanh còn ở giai đoạn ban đầu, nhưng như những công ty startup khác, nhiệt huyết đang tràn trề, và đó sẽ là khởi nguồn của sáng tạo. Với sự trải nghiệm của mình, anh có lời khuyên nào cho các bạn trẻ trong việc chọn ngành nghề (để không rơi vào tình trạng “không phù hợp” như anh) và xây dựng sự nghiệp?

- Các bạn trẻ nên tìm hiểu cho thật kỹ và nếu có điều kiện thì nên có sự trải nghiệm trong môi trường thực tế để chọn lựa ngành nghề phù hợp nhất với bản thân.

Bạn nghĩ là bạn hợp với công việc này hay công việc kia, điều đó chưa chắc đúng, nhưng nếu bạn đã trải nghiệm và bạn thích công việc đó thì lựa chọn của bạn là chính xác. Hãy theo đuổi đam mê thì thành công sẽ theo đuổi bạn mọi lúc mọi nơi.

Nếu chưa tìm thấy niềm đam mê thì hãy toàn tâm toàn ý với công việc mình đang làm thì thành công cũng sẽ đến. Nếu sai lầm, hãy dũng cảm sửa chữa hoặc làm lại từ đầu, càng sớm càng tốt. Và điều quan trọng là hãy luôn trong tâm thế học hỏi. Rất nhiều điều học được từ các chuyên gia, từ những người đi trước, và từ bạn bè đã giúp tôi có được thành quả ngày hôm nay.

Theo Doanh nhân Sài Gòn online