Nhận định tổng quan về tình hình kinh tế vĩ mô của Việt Nam, một bài báo trên Financial Times của Anh cho rằng, nền kinh tế đang trên đà phục hồi khi đạt mức tăng trưởng GDP trên 6% trong quý đầu năm 2015.
Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn chịu ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính toàn cầu; trong khi đó tầng lớp nghèo phải đang vật lộn với khó khăn thể hiện qua tiêu dùng cá nhân yếu.
Mặc dù tăng trưởng dưới tiềm năng song nền kinh tế đã có nhiều dấu hiệu phục hồi; trong đó thành phần hưởng lợi nhiều nhất là tầng lớp trung lưu. Số lượng doanh nghiệp tăng cao, ngành sản xuất phục hồi, kiều hối tăng, lãi suất cho vay giảm… là những nhân tố chính góp phần làm tăng thu nhập khả dụng của người dân. Kết quả của nó là một làn sóng vốn FDI tiếp tục "đổ" vào ngành bán lẻ Việt Nam trong thời gian qua.
Theo Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, trong tương quan so sánh với chợ truyền thống, ngành bán lẻ hiện đại của Việt Nam chiếm khoảng 20-25% tiêu dùng của người Việt; thấp hơn so với 46% của Thái Lan, 53% của Malaysia và 64% của Trung Quốc. Tuy nhiên, Việt Nam lại là một trong những quốc gia có tỷ lệ đô thị hóa nhanh nhất châu Á.
Năm ngoái, Tập đoàn Berli Jucker (BJC) – tập đoàn bán lẻ hàng đầu Thái Lan đã thể hiện tham vọng gia nhập thị trường Việt Nam thông qua việc chi 876 triệu USD để mua lại chuỗi 19 siêu thị của Metro tại Việt Nam - chuỗi siêu thị lớn thứ 2 sau Co-opmart Mart.
BJC cũng mua lại chuỗi cửa hàng tiện ích B’s Mart và dự định mở thêm 300 cửa hàng tiện ích khác. Nếu thành công, số cửa hàng tiện ích của BJC tại Việt Nam sẽ vượt chuỗi Shop&Go đang thống lĩnh về số lượng.
Ngoài BJC, nhiều ông lớn bán lẻ khác cũng đang ồ ạt rót vốn vào ngành bán lẻ Việt Nam như Big C; Aeon Mall, Family Mart, Ministop, Lotte Mart...
Theo thống kê, hiện nay các nhà bán lẻ nước ngoài mới chiếm khoảng 5% thị phần tại Việt Nam. Nhưng đây lại là nhóm có tốc độ phát triển nhanh nhất.
Song Financial Times cũng nhận định, các nhà bán lẻ nước ngoài tại Việt Nam đang phải đối mặt với cạnh tranh gay gắt đến từ một nhà bán lẻ nội địa khác là Tập đoàn Vingroup. Vingroup có tham vọng mở 100 siêu thị và 1000 cửa hàng tiện lợi với thương hiệu Vinmart trong khoảng thời gian từ 3-4 năm tới.
Ngoài ra, một đơn vị trực thuộc Tập đoàn Vingroup là VinE-com cũng đang lấn sân sang lĩnh vực thương mại điện tử và cạnh tranh với kênh mua sắm trực tuyến Lazada của Rocket Internet.
Không những thế, Tập đoàn này còn tham vọng gia nhập ngành logistic bằng cách mua lại 10% vốn sở hữu của Tập đoàn dệt may Việt Nam (Vinatex) và đang đàm phán mua lại 80% cổ phần cảng Hải Phòng và Sài Gòn.
Dự báo trong 3 năm tới, Việt Nam sẽ có thêm khoảng 250 – 300 siêu thị mới, tăng 40% so với hiện tại, tập trung chủ yếu tại Hà Nội và TP.HCM. Bên cạnh đó, số cửa hàng tiện lợi sẽ tăng lên khoảng 1.500 cửa hàng, tăng gấp 3 lần so với hiện tại.
“Tuy nhiên, tiềm năng thị trường vẫn còn rất lớn. Thái Lan có tới hơn 10.000 cửa hàng tiện lợi, trong khi dân số chỉ bằng 3/4 dân số Việt Nam” – Financial Times nhận định.
Tuy vậy, rủi ro vẫn luôn hiện hữu. Việc các hãng ồ ạt đổ bộ sang Việt Nam để nắm bắt lợi thế của người đi tiên phong có thể dẫn đến nguồn cung dư thừa, đặc biệt trong điều kiện nền kinh tế chưa hồi phục vững chắc, Financial Times cảnh báo.
Thảo Anh
Theo Trí thức trẻ/FT
