Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang đẩy nhanh quá trình lựa chọn người kế nhiệm Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vào năm tới, với năm ứng viên nổi bật trong danh sách rút gọn cho vị trí quyền lực bậc nhất trong hệ thống tài chính Mỹ.
Ít ai có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến thị trường tài chính và nền kinh tế toàn cầu như người đứng đầu ngân hàng trung ương Mỹ. Chỉ vài phát biểu của Chủ tịch Fed cũng đủ khiến thị trường chao đảo và hàng tỷ USD dịch chuyển. Đây là vai trò có tầm quan trọng đến mức Tổng thống Mỹ Donald Trump từng đùa rằng ông có thể tự đảm nhận vị trí này.
CĂNG THẲNG GIỮA CHÍNH QUYỀN TRUMP VÀ FED
Tổng thống Trump từ lâu đã bày tỏ sự không hài lòng đối với Chủ tịch Fed đương nhiệm Jerome Powell, người sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 5 năm sau. Trong suốt nhiều tháng qua, ông Trump đã nhiều lần đe dọa sa thải hoặc buộc ông Powell phải từ chức, chỉ trích ông không hạ lãi suất, thậm chí kêu gọi Hội đồng Thống đốc Fed bãi nhiệm ông. Giờ đây, khi có cơ hội thực sự để định hình lại Fed theo quan điểm của mình, ông Trump dường như đang tận dụng triệt để thời điểm này.
Theo các nguồn tin, Tổng thống Donald Trump có thể sẽ công bố người được lựa chọn để tiếp quản chiếc ghế của ông Powell sớm nhất là vào tháng 12 tới. Nếu điều này trở thành sự thật, quyết định của ông Trump sẽ là trường hợp sớm nhất so với bất kỳ tổng thống nào trước đây, vốn thường công bố ứng cử viên mới sát với thời điểm chủ tịch Fed đương nhiệm chuẩn bị rời nhiệm sở.
Điều này đồng nghĩa với khả năng hình thành song song hai luồng quan điểm về kinh tế Mỹ: một là do ông Jerome Powell dẫn dắt, và một là từ ứng viên mới - người có thể được xem như “Chủ tịch Fed trong bóng tối”.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, người đứng đầu quá trình tìm kiếm ứng cử viên, cho biết ông đã phỏng vấn khoảng một tá ứng viên vào dịp Lễ Lao động và hiện đã thu hẹp danh sách xuống còn 5 người với kinh nghiệm trải dài từ hoạt động tại Nhà Trắng, Fed cho tới khu vực tư nhân. Tuy nhiên, theo các nguồn thạo tin, việc lựa chọn vẫn đang trong giai đoạn thảo luận và quyết định cuối cùng sẽ thuộc về Tổng thống Donald Trump.
Người được ông Trump đề cử sẽ phải được Thượng viện, hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát, phê chuẩn và sẽ dẫn dắt Fed trong bối cảnh cơ quan này đang phải duy trì sự ổn định cho các mục tiêu đề ra, đồng thời ứng phó với nhiều thách thức vĩ mô sau khi các chính sách kinh tế quy mô lớn của chính quyền Trump làm dấy lên lo ngại về nguy cơ lạm phát tăng và tăng trưởng chậm lại.
5 ỨNG CỬ VIÊN HÀNG ĐẦU
Bà Michelle “Miki” Bowman - Phó Chủ tịch phụ trách giám sát - Hội đồng Thống đốc Fed
Kinh nghiệm trước đây: Ủy viên Hội đồng Fed; Ủy viên quản lý ngân hàng bang Kansas.
Bà Michelle W. Bowman đã là thành viên Hội đồng Thống đốc Fed từ ngày 26/11/2018. Bà được bổ nhiệm lại vào tháng 1/2020 cho nhiệm kỳ 14 năm kéo dài đến 31/1/2034.
Trước khi gia nhập Fed, bà Bowman là Ủy viên quản lý ngân hàng bang Kansas từ tháng 1/2017 đến tháng 11/2018, và từng là Phó Chủ tịch Ngân hàng Farmers & Drovers ở Kansas giai đoạn 2010 - 2017.
Bà Bowman từng làm việc tại văn phòng Thượng nghị sĩ Bob Dole ở Washington D.C., là cố vấn pháp lý cho Ủy ban Giao thông Vận tải và Cơ sở hạ tầng cùng Ủy ban Cải cách Chính phủ của Hạ viện Mỹ. Bà cũng từng giữ vai trò giám đốc tại Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) và là Phó Trợ lý Bộ trưởng kiêm cố vấn chính sách cho Bộ trưởng An ninh Nội địa Tom Ridge.
Sau thời gian làm việc tại Washington, bà Bowman điều hành một công ty tư vấn chính sách và công vụ tại London (Vương quốc Anh) trước khi quay lại Kansas vào năm 2010. Bà có bằng Cử nhân tại Đại học Kansas và Tiến sĩ Luật tại Đại học Washburn, là thành viên Hiệp hội Luật sư bang New York.
Ông Kevin Hassett - Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Mỹ
Kinh nghiệm trước đây: Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng trong nhiệm kỳ Trump đầu tiên; Chuyên gia kinh tế cao cấp tại Fed.
Tiến sĩ Kevin Hassett hiện là Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia. Ông từng giữ chức Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tổng thống (2017–2019) và trở lại Nhà Trắng năm 2020 với vai trò Cố vấn cao cấp cho Tổng thống trong ứng phó đại dịch Covid-19.
Trong nhiệm kỳ của mình tại Nhà Trắng, ông Hassett là nhân vật trung tâm trong mọi cuộc tranh luận về kinh tế, từ thuế quan, thương mại cho đến chính sách giảm quy định. Ông là gương mặt đại diện chính của chính quyền Trump về các vấn đề kinh tế, thường xuyên xuất hiện trên các kênh truyền hình lớn như Fox, CNBC, Bloomberg, CNN…
Trước đó, ông từng là cố vấn kinh tế cho nhiều chiến dịch tranh cử tổng thống của đảng Cộng hòa, bao gồm ông John McCain (2000, 2008), ông George W. Bush (2004) và ông Mitt Romney (2012).
Hiện ông cũng giữ vị trí Phó Chủ tịch Tập đoàn Lindsey Group, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Hoover, cộng tác viên kinh tế của CNN và cố vấn cao cấp cho trang kinh tế Capital Matters thuộc National Review.
Ông Rick Rieder - Giám đốc đầu tư toàn cầu mảng thu nhập cố định của Tập đoàn BlackRock
Kinh nghiệm trước đây: Lãnh đạo tại R3 Capital Partners và Lehman Brothers.
Ông Rick Rieder, một trong những giám đốc điều hành cấp cao của Tập đoàn BlackRock, hiện phụ trách danh mục đầu tư trái phiếu toàn cầu với tổng giá trị lên đến 2.400 tỷ USD. Ông là thành viên Ủy ban điều hành toàn cầu của BlackRock, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng Đầu tư của tập đoàn.
Ông Rieder từng tham gia Ủy ban tư vấn đầu tư của Bộ Tài chính Mỹ và Ủy ban tư vấn thị trường tài chính của Fed. Ông được vinh danh là “Nhà quản lý danh mục đầu tư xuất sắc” bởi Morningstar năm 2021, và được Institutional Investor trao giải “Nhà quản lý thu nhập cố định toàn cầu của năm” năm 2015.
Trước khi gia nhập BlackRock năm 2009, ông Rieder là Giám đốc điều hành của R3 Capital Partners. Ông từng làm việc tại Lehman Brothers từ năm 1987 đến 2008, giữ các vị trí lãnh đạo cấp cao trong mảng đầu tư toàn cầu.
Ông có bằng Cử nhân Tài chính của Đại học Emory (1983) và MBA từ Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania (1987). Ngoài ra, ông còn tham gia nhiều hoạt động giáo dục và thiện nguyện, bao gồm Hội đồng Quản trị Đại học Emory và chương trình tài chính cộng đồng “Graduation Generation”.
Ông Christopher Waller - Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ
Kinh nghiệm trước đây: Phó Chủ tịch và Giám đốc Nghiên cứu tại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ chi nhánh St. Louis; Giáo sư kinh tế tại nhiều trường đại học...
Ông Christopher J. Waller đảm nhiệm cương vị thành viên Hội đồng Thống đốc Fed từ ngày 18/12/2020 cho đến hết nhiệm kỳ vào ngày 31/1/2030. Trước đó, ông là Phó Chủ tịch điều hành và Giám đốc nghiên cứu tại Fed chi nhánh St. Louis từ năm 2009.
Ông Waller từng là Giáo sư và Chủ tịch khoa Kinh tế Gilbert F. Schaefer tại Đại học Notre Dame, cũng như giữ nhiều vị trí giảng dạy tại Đại học Kentucky và Đại học Indiana.
Ông nhận bằng Cử nhân Kinh tế tại Đại học Bemidji State và bằng Thạc sĩ, Tiến sĩ Kinh tế tại Đại học Washington State.
Ông Kevin Warsh - Nghiên cứu viên kinh tế tại Viện Hoover, Đại học Stanford
Kinh nghiệm trước đây: Thống đốc Fed; Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Morgan Stanley
Ông Kevin Warsh hiện là nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Hoover và giảng viên tại Trường Kinh doanh Stanford. Ông cũng là đối tác của Duquesne Family Office và là thành viên Hội đồng Quản trị của công ty vận tải UPS và công ty thương mại điện tử hàng đầu Hàn Quốc Coupang.
Ông Warsh từng là Thống đốc Fed trong giai đoạn 2006–2011, đại diện Fed tại Nhóm G20 và các nền kinh tế lớn ở châu Á. Trước đó, ông giữ vai trò Trợ lý Đặc biệt của Tổng thống phụ trách chính sách kinh tế và là Giám đốc điều hành mảng sáp nhập & mua lại tại Morgan Stanley.
Ông có bằng Cử nhân tại Đại học Stanford và Tiến sĩ Luật tại Đại học Harvard.
