Ngày 30/12, tại Hà Nội, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã dự kỷ niệm 30 năm thành lập và tổng kết công tác năm 2024 của Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia - A0 (nay là Công ty TNHH Một thành viên vận hành hệ thống điện và thị trường điện - NSMO).
Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Trương Thanh Hoài; đại diện các bộ, ngành Trung ương và lãnh đạo các đơn vị chuyên môn của Bộ Công Thương; lãnh đạo Thành ủy, UBND Thành phố Hà Nội; lãnh đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam; đại diện các tổ chức quốc tế và đối tác trong, ngoài nước cùng các cán bộ nguyên lãnh đạo Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia (tiền thân của NSMO).
Sau 3 thập kỷ hình thành và phát triển, từ sau ngày 1/8/2024, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0) đã chính thức trực thuộc Bộ Công Thương với tên gọi mới và sứ mệnh mới là Công ty TNHH Một thành viên vận hành hệ thống điện và thị trường điện - NSMO.
Những dấu ấn nổi bật viết nên trang sử vàng
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, ông Nguyễn Đức Cường- Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH MTV Vận hành Hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia (NSMO) cho biết: Lịch sử 30 năm hình thành và phát triển của Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia -A0 (tiền thân của NSMO), trải qua những thăng trầm, gian nan, thử thách, nhưng với sự nhiệt huyết của lớp lớp các thế hệ cán bộ, công nhân viên của Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia (Trung tâm) đã ghi lại nhiều mốc son lịch sử, đáng tự hào, trong đó có một số dấu ấn nổi bật.
Ngày 11/4/1994, từ Chi nhánh A6 của A500, Trung tâm chính thức được thành lập theo quyết định của Bộ Năng lượng, với nhiệm vụ ban đầu là vận hành đường dây 500 kV Bắc – Nam đầu tiên của Việt Nam. Chỉ một thời gian ngắn sau ngày thành lập, ngày 27/5/1994, Trung tâm đã ghi vào lịch sử của mình, một trong những mốc son chói lọi nhất, đó là chỉ huy đóng điện thành công đường dây 500kV Bắc – Nam mạch 1, lần đầu tiên hợp nhất hệ thống điện ba miền thành hệ thống điện Quốc gia.
Năm 1995, Trung tâm tiếp tục được giao nhiệm vụ điều hành trực tiếp các nhà máy điện có công suất trên 30MW với mục tiêu tối quan trọng là đảm bảo an toàn, chất lượng điện năng và kinh tế. Đến năm 1998, Trung tâm chính thức tiếp nhận 3 đơn vị điều độ hệ thống điện miền, hợp thành một đơn vị thống nhất. Đây là giai đoạn thay đổi về lượng và chất so với nhiệm vụ được giao những ngày đầu thành lập, khi mà công tác chỉ huy điều độ đã được thống nhất, thông suốt từ cấp quốc gia đến từng miền, bao gồm cả nguồn điện và lưới điện.
Năm 2009, thực hiện Quyết định số 6713/QĐ-BCT của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt thiết kế thị trường phát điện cạnh tranh, Trung tâm đã được giao nhiệm vụ vận hành thị trường điện chính thức tại Việt Nam. Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng, thể hiện sự tin tưởng của Chính phủ, Bộ Công Thương.
Năm 2024, thực hiện Quyết định số 752/QĐ-TTg và Quyết định số 753/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã chính thức chuyển thành Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia trực thuộc Bộ Công Thương. Đây được xem là bước chuyển mình nhằm đảm bảo Việt Nam có được một thị trường điện cạnh tranh, minh bạch, công bằng và để tạo thêm động lực cho các thành phần kinh tế tham gia thị trường.
Đảm bảo nhiệm vụ vận hành hệ thống điện quốc gia an toàn và ổn định
Nhân dịp này, NSMO cũng đã tiến hành hội nghị tổng kết, đánh giá công tác năm 2024 và triển khai kế hoạch năm 2025. Báo cáo tại hội nghị, ông Nguyễn Đức Ninh - Quyền Tổng giám đốc NSMO cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng và lãnh đạo Bộ tại Chỉ thị số 05/CT-BCT ngày 28/3/2024 và Công điện số 3427/CĐ-BCT ngày 22/5/2024, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (trước đây) và nay là NSMO đã tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ vận hành hệ thống điện quốc gia một cách an toàn, ổn định và tối ưu, đảm bảo cung ứng điện trong mọi tình huống. Đơn vị đã hoàn thành xuất sắc “nhiệm vụ kép” với các kết quả nổi bật: đảm bảo cung ứng điện trong mùa khô, đóng điện và vận hành an toàn đường dây 500kV mạch 3, ứng phó hiệu quả với các cơn bão lớn, đặc biệt là bão số 3 (Yagi).
Đồng thời, NSMO đã chủ động lập kế hoạch vận hành hệ thống điện, thị trường điện quốc gia trong giai đoạn tiếp theo và duy trì sự ổn định, hiệu quả trong quá trình chuyển đổi tổ chức theo Quyết định số 752 ngày 01/08/2024 của Thủ tướng Chính phủ. Những thành tựu này khẳng định nỗ lực, tinh thần trách nhiệm cao của Ban lãnh đạo và toàn thể cán bộ, nhân viên NSMO. Quãng thời gian hoạt động từ khi chuyển về Bộ Công Thương, ông Nguyễn Đức Ninh cho hay, thời điểm chuyển giao diễn ra trong bối cảnh hệ thống điện Quốc gia gặp nhiều biến động và thách thức. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ từ Bộ Công Thương, Cục Điều tiết Điện lực, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), cùng với sự nỗ lực không ngừng của toàn thể cán bộ nhân viên, NSMO hiện nay đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Năm 2025, dự báo nền kinh tế tiếp tục hồi phục, nhu cầu điện năng trong năm 2025 dự kiến tiếp tục tăng trưởng cao, với vai trò hàng đầu trong điều độ hệ thống điện và điều hành thị trường điện, NSMO đặt mục tiêu cao nhất là đảm bảo vận hành hệ thống điện an toàn, ổn định, thị trường điện minh bạch và tối ưu. Đồng thời, tăng cường hoàn thiện, đầu tư về cơ sở hạ tầng, công cụ kỹ thuật trong năm bản lề 2025 với tầm nhìn đến năm 2030, đáp ứng sự phát triển của hệ thống điện Việt Nam – theo Tổng sơ đồ Điện VIII. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện mô hình tổ chức công ty cả về Đảng và Chính quyền, đảm bảo hoạt động ổn định, liên tục, hiệu quả nhằm củng cố vai trò của NSMO trong vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia, đáp ứng các yêu cầu chiến lược và nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn tới.
Tích cực triển khai 5 nhiệm vụ để bảo đảm cung ứng đủ điện, an toàn, hiệu quả
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá, trong 30 năm hoạt động với 3 lần chuyển đổi mô hình và bổ sung chức năng, nhiệm vụ, A0 trước đây (NSMO hiện nay) đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh với nhiều dấu ấn quan trọng, đóng góp tích cực cho sự phát triển của Ngành và nền kinh tế đất nước. Từ một đơn vị mới thành lập có quy mô nhỏ, nhiệm vụ giản đơn cùng trang thiết bị còn lạc hậu, NSMO ngày nay đã phát triển thành Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia thống nhất ở hai cấp độ (cấp quốc gia và cấp miền), chịu trách nhiệm điều độ, vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện quốc gia với quy mô công suất các nguồn điện toàn hệ thống cao gần 30 lần so với khi mới thành lập, khẳng định vị trí đặc biệt quan trọng, đóng vai trò là “bộ não” trong công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện quốc gia, bảo đảm thông suốt, an toàn, tin cậy, ổn định, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu cung ứng đủ điện cho phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống sinh hoạt của nhân dân, tạo tiền đề cho việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Với những thành tích đạt được, NSMO đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý, như: Huân chương Lao động các hạng (Nhất, Nhì, Ba); Bằng khen Thủ tướng Chỉnh phủ và nhiều Bằng khen của các Bộ, ngành, địa phương. Thay mặt BCSĐ, Lãnh đạo Bộ, Bộ trưởng ghi nhận, biểu dương và nhiệt liệt chúc mừng những thành tích mà các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, nhân viên và người lao động của NSMO đã đạt được trong gần 1/3 thế kỷ qua.
Đánh giá về kết quả công tác năm 2024 của NSMO, Bộ trưởng nhận định: Năm 2024 tiếp tục ghi dấu ấn đặc biệt đối với hoạt động của Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia bởi là năm ghi nhận mức tăng đột biến, kỷ lục về phụ tải của hệ thống điện quốc gia và cũng là năm chuyển mô hình quản lý từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam về trực thuộc Bộ Công Thương (từ tháng 8/2024).
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, như điều kiện thời tiết khắc nghiệt, phụ tải tăng cao đột biến và quá trình chuyển đổi mô hình tổ chức, song dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự điều hành quyết liệt, kịp thời của Bộ Công Thương và các Bộ, ngành liên quan, cùng với sự phối hợp đồng bộ, hiệu quả Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các doanh nghiệp đối tác, NSMO đã nhanh chóng kiện toàn, ổn định tổ chức bộ máy theo mô hình mới, chủ động, nỗ lực triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm bảo đảm cung ứng điện trong mọi tình huống và đã hoàn thành xuất sắc “nhiệm vụ kép” được giao: Vừa duy trì sự ổn định, không bị gián đoạn trong quá trình chuyển đổi tổ chức, vừa tổ chức đóng điện và vận hành an toàn đường dây 500kV mạch 3, ứng phó hiệu quả với các cơn bão lớn, đặc biệt là siêu bão Yagi, bảo đảm công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và thị trường điện thông suốt, hiệu quả, góp phần quan trọng trong việc cung cấp đủ điện an toàn, ổn định, đáp ứng nhu cầu phát triển sản xuất và đời sống người dân. Đồng thời, NSMO đã tích cực tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Luật Điện lực, các nghị định, thông tư liên quan tới vận hành hệ thống điện và thị trường điện theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền; đồng thời, phối hợp chuẩn bị tốt cho kế hoạch cung cấp điện năm 2025 và những năm tiếp theo.
Về các nhiệm vụ trọng tâm năm 2025, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: Năm 2025 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của đất nước và của Ngành Công Thương, đây là năm toàn ngành quyết tâm tăng tốc, bứt phá để hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu, nhiệm vụ tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2021-2025, tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Việc triển khai thực hiện nhiệm vụ nêu trên diễn ra trong bối cảnh được dự báo có những thời cơ, thuận lợi mới nhưng cũng không ít khó khăn, thách thức đan xen; đặc biệt là cạnh tranh địa chiến lược và chiến tranh thương mại giữa các nước lớn diễn biến hết sức phức tạp, khó lường; biến đổi khí hậu, điều kiện thời tiết cực đoan ngày càng gay gắt; nhu cầu sử dụng điện cho phát triển kinh tế - xã hội và sinh hoạt của người dân ngày càng tăng, trong khi các nguồn điện mới trong ngắn hạn gần như không có (hoặc có không đáng kể); việc huy động, triển khai các nguồn năng lượng tái tạo tiếp tục gia tăng để từng bước đạt trung hòa carbon cũng sẽ tạo ra những áp lực lớn đối với công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và thị trường điện trong thời gian tới.
Trong bối cảnh đó, để kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao với yêu cầu cao nhất là “Tuyệt đối bảo đảm cung ứng đủ điện, an toàn, hiệu quả phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân trong mọi tình huống”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị Lãnh đạo, cán bộ, nhân viên, người lao động của Công ty NSMO quán triệt, tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước về phát triển năng lượng nói chung, lĩnh vực điện và vận hành hệ thống điện, thị trường điện nói riêng. Đồng thời, kịp thời tham mưu thể chế thành các cơ chế, chính sách đủ mạnh, đồng bộ, khả thi để tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả, tạo dư địa, động lực mới cho sự phát triển của Ngành và kinh tế đất nước. Trước mắt, NSMO cần tích cực, chủ động phối hợp với các Cục, Vụ, đơn vị chức năng thuộc Bộ trong công tác rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật, nhất là quy định chi tiết thi hành Luật Điện lực (sửa đổi) và các lĩnh vực liên quan đến vận hành hệ thống điện, thị trường điện; đồng thời, chủ động tham mưu, đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh (nếu có), bảo đảm công tác vận hành hệ thống điện quốc gia tuyệt đối an toàn, ổn định, tin cậy và vận hành thị trường điện công bằng, minh bạch, góp phần cùng với EVN và các đơn vị có liên quan bảo đảm cung ứng điện cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và phục vụ đời sống dân sinh.
Hai là, Huy động mọi nguồn lực và tập trung nghiên cứu, đi đầu trong đẩy mạnh ứng dụng KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đặc biệt là xây dựng cơ sở dữ liệu, phát triển trí tuệ nhân tạo nhằm vận hành an toàn, ổn định hệ thống điện và minh bạch thị trường điện, bảo đảm an ninh cung cấp điện năm 2025 và các năm tiếp theo với các kịch bản phụ tải tăng trưởng cao, phù hợp với mục tiêu tăng trưởng GDP ở mức 2 con số theo chỉ đạo của Chính phủ và Lãnh đạo Bộ.
Ba là, chủ động phối hợp với Vụ Kế hoạch - Tài chính và các đơn vị có liên quan trong và ngoài Bộ để thu xếp, bố trí vốn đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn; trong đó, đặc biệt chú trọng công tác hoàn thiện dự án, thu xếp nguồn vốn để sớm triển khai các dự án trọng điểm nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển về quy mô, độ phức tạp của hệ thống điện trong tương lai như: (i) Dự án xây dựng Trụ sở Trung tâm Điều độ Hệ thống điện quốc gia và Điều hành giao dịch thị trường điện đồng bộ với hệ thống SCADA/EMS giai đoạn mới; (ii) Dự án xây dựng Hệ thống thu thập và quản lý số liệu đo đếm mới phục vụ thị trường bán buôn và bán lẻ điện cạnh tranh, (iii) Dự án giải pháp đồng bộ cấu hình đường dây 500 kV mạch 3...
Bốn là, chủ động phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng của Bộ và các Bộ, ngành có liên quan để xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách tuyển dụng, đào tạo, đào tạo lại, thực hiện chế độ đãi ngộ phù hợp với người lao động trong đơn vị, phấn đấu phải bằng hoặc cao hơn khi còn là Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia và từng bước nâng cấp cơ sở hạ tầng, các hệ thống thiết yếu đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện trong thời gian tới.
Năm là, về tầm nhìn dài hạn, cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm, nâng cao trình độ đội ngũ kỹ sư, lao động kỹ thuật, hoàn thiện mô hình điều độ, chuẩn bị sẵn sàng về cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng yêu cầu triển khai Quy hoạch Điện 8 và Quy hoạch Điện 8 (điều chỉnh), cũng như yêu cầu vận hành hệ thống điện có quy mô lớn trong khu vực. Đồng thời, tích cực tham gia đề xuất xây dựng các cơ chế vận hành mới cho hệ thống điện trong tương lai, bao gồm tích hợp các nguồn năng lượng mới (năng lượng tái tạo, điện hạt nhân, hydrogen, hệ thống lưu trữ năng lượng…), cũng như thúc đẩy phát triển thị trường điện Việt Nam, bảo đảm minh bạch, công bằng, hiệu quả.
Nhân dịp này, người đứng đầu ngành Công Thương cũng thay mặt Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Công Thương trân trọng cảm ơn các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, nhân viên Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia đã nỗ lực phấn đấu để xây dựng nên truyền thống vẻ vang rất đỗi tự hào của NSMO ngày nay. Đồng thời, cảm ơn các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và các địa phương trong cả nước đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi để Trung tâm hoạt động an toàn, hiệu quả trong suốt 30 năm qua.
Cảm ơn Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã ủng hộ, giúp đỡ A0 trong suốt 30 năm qua. Đồng thời, đề nghị EVN và các đơn vị liên quan tiếp tục tạo điều kiện, hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ với NSMO trong triển khai thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao bởi NSMO tuy đã hoạt động độc lập với EVN nhưng cả hai đều là doanh nghiệp nhà nước và được giao nhiệm vụ chủ công trong bảo đảm an ninh năng lượng Quốc gia, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tin tưởng rằng, với sức trẻ và độ chín của tuổi 30, cùng những thành tích, kinh nghiệm có được trong những năm qua, với đội ngũ cán bộ được đào tạo cơ bản dày dạn kinh nghiệm trong vận hành hệ thống điện và sự phối hợp, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị liên quan... tập thể lãnh đạo, nhân viên, người lao động NSMO sẽ tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp của ngành Điện Việt Nam của Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực phấn đấu hoàn thành và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, đóng góp xứng đáng cho sự phát triển của ngành và kinh tế đất nước.
