Sáng 17/2, tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo tham vấn về Đề án điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 (Quy hoạch điện VIII) và Đánh giá môi trường chiến lược. Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long chủ trì Hội thảo.
Hội thảo được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến với sự tham dự của các thành viên Hội đồng thẩm định; đại diện các bộ, ngành; Lãnh đạo các đơn vị chức năng thuộc Bộ Công Thương; các chuyên gia phản biện; đại diện các Tập đoàn, các đơn vị ngành điện; đại diện các hiệp hội và các trường đại học; đại diện các tổ chức quốc tế, và một số chuyên gia độc lập hoạt động trong lĩnh vực quy hoạch, điện lực và năng lượng.
Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (QHĐ VIII) đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 với nhiều điểm mới so với các quy hoạch trước đây như “mang tính động và mở”, phát triển tối ưu các loại nguồn điện với mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo Cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26, đảm bảo cung cấp đủ điện cho nhu cầu phát triển kinh tế với mức tăng trưởng GDP đạt khoảng 7%/năm trong giai đoạn 2021-2030, khoảng 6,5-7,5% giai đoạn 2031-2050 theo Nghị quyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long phát biểu tại hội thảo
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh, phát triển điện lực phải luôn đi trước một bước nhằm cung cấp đủ điện, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu sinh hoạt của Nhân dân là quan điểm xuyên suốt, là mối quan tâm hàng đầu của Đảng và Nhà nước. Những vấn đề này đang ngày càng trở nên bức thiết, đòi hỏi chúng ta phải có một tầm nhìn, một quy hoạch, chính sách dài hạn, nhất quán và các giải pháp hiệu quả.
Ngay sau khi ban hành QHĐ VIII, Bộ Công Thương và đơn vị Tư vấn đã tích cực xây dựng và hoàn thiện Kế hoạch thực hiện QHĐ VIII, trình Chính phủ phê duyệt trong các Quyết định số 262/QĐ-TTg ngày 01/4/2024 và Quyết định số 1682/QĐ-TTg ngày 28/12/2024. Đồng thời, Bộ cũng chủ trì xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản pháp luật quan trọng như Luật Điện lực sửa đổi, Nghị định về mua bán điện trực tiếp, Nghị định khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà, cùng hệ thống các Thông tư về khung giá Năng lượng tái tạo, về đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án năng lượng. Các Tập đoàn, đơn vị trong ngành điện, các địa phương đã tích cực thực hiện đúng các vai trò, chức năng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Bộ Công Thương.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, có rất nhiều khó khăn, thách thức đặt ra đối với ngành điện. Nhiều dự án nguồn điện quan trọng ưu tiên, dự án NLTT chậm hoặc khó khăn trong triển khai như: Nhiều dự án nguồn điện quan trọng ưu tiên, dự án năng lượng tái tạo chậm hoặc khó khăn trong triển khai; các dự án điện năng lượng tái tạo còn gặp nhiều khó khăn do giá điện chưa thực sự hấp dẫn, quy trình thủ tục đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư còn phức tạp; các dự án điện gió ngoài khơi yêu cầu vốn đầu tư lớn, công nghệ phức tạp, thời gian chuẩn bị đầu tư và xây dựng kéo dài.
Ngoài ra, trong thời gian qua đã xuất hiện nhiều yếu tố mới trong nước và quốc tế ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu thụ điện và định hướng phát triển nguồn điện đã nêu tại QHĐ VIII, Cụ thể: Ngày 25/11/2024 thực hiện Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 174/2024/QH15 ngày 30/11/2024 trong đó có nội dung tiếp tục thực hiện chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Việc tiếp tục triển khai các dự án ĐHN Ninh Thuận với quy mô công suất khoảng 6000 MW sẽ có tác động đáng kể tới cơ cấu nguồn điện quốc gia.
Ngày 03/01/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-TTg về việc chủ động giải pháp bảo đảm cung ứng đủ điện phục vụ sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân trong thời gian cao điểm năm 2025 và giai đoạn 2026-2030. Theo đó, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội tới năm 2030 cao hơn rất nhiều so với trước. Cụ thể, tăng trưởng kinh tế năm 2025 phấn đấu đạt trên 8% và giai đoạn 2026-2030 phấn đấu đạt mức hai con số. Mức tăng này đòi hỏi điện năng phải tăng trưởng gấp 1,5 lần, dự kiến bình quân hàng năm từ 12% đến trên 16%.
Bên cạnh đó, tình hình địa chính trị quốc tế còn tiếp tục diễn biến phức tạp, dẫn tới những biến động trong giá nhiên liệu nhập khẩu cho phát điện; thu hút đầu tư FDI bị ảnh hưởng.
Sự phát triển về khoa học công nghệ, nhất là chi phí cho các hệ thống lưu trữ năng lượng có xu hướng giảm nhanh, tạo điều kiện thuận lợi hơn để tích hợp nhiều hơn nguồn điện mặt trời, điện gió vào hệ thống điện.
"Với tất cả những vấn đề nêu trên, chúng ta cần phải được xem xét thấu đáo, nghiên cứu kỹ lưỡng trong Đề án Điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia", Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh đồng thời khẳng định, các ý kiến góp ý của các chuyên gia có mặt ngày hôm nay hết sức có giá trị. Bộ Công Thương sẽ tiếp thu, ghi nhận những ý kiến xác đáng để chỉnh sửa và hoàn thiện trong thời gian tới.
Trước đó, triển khai thực hiện nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Công Thương đã phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan và đơn vị Tư vấn (Viện Năng lượng) để tiến hành xây dựng đề án Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, đã lấy ý kiến các Bộ, ngành, địa phương và họp tham vấn Hội đồng thẩm định để lấy ý kiến lần một.
Đề án Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII gồm 12 Chương. Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đã nghiên cứu, tính toán một số kịch bản, phương án khác nhau đảm bảo tính khách quan, khoa học, tuân thủ chặt chẽ trình tự, thủ tục trong lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch. Đề án đã tuân thủ các văn kiện của Đảng, Nhà nước về định hướng chiến lược phát triển kinh tế xã hội, chiến lược phát triển năng lượng, quy hoạch tổng thể quốc gia, bám sát và tiếp thu đầy đủ các chỉ đạo của Thường trực Chính phủ, Lãnh đạo Chính phủ, ý kiến góp ý của các bộ, ngành, các địa phương, các tổ chức, hiệp hội trong và ngoài nước có liên quan.
Quy hoạch điện VIII điều chỉnh sau khi hiệu chỉnh, hoàn thiện sẽ đáp ứng được các yêu cầu đặt ra, bao gồm: Thứ nhất, phạm vi và nội dung quy hoạch tuân thủ và giải quyết đầy đủ các nhiệm vụ nêu trong Quyết định số 1710/QĐ-TTg ngày 31/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Nhiệm vụ lập quy hoạch. Thứ hai, quy hoạch đã bám sát và cơ bản đáp ứng các chỉ tiêu về phát triển điện lực đến năm 2030 theo Nghị quyết 55/NQ-TW, nhịp độ phát triển kinh tế theo Nghị quyết 81 về Quy hoạch tổng thể quốc gia, đáp ứng được cam kết quốc tế về chống biến đổi khí hậu, đảm bảo chỉ tiêu về diện tích sử dụng đất các công trình năng lượng điện theo Quy hoạch sử dụng đất quốc gia. Thứ ba, quy hoạch đã rà soát đồng bộ các yếu tố, thông tin dữ liệu đầu vào, các ràng buộc tính toán, xem xét tính động và mở phù hợp với bối cảnh và tình hình mới, kế thừa và phát triển tổng thể, tối ưu, đồng bộ, cân bằng giữa nguồn điện, phụ tải điện và lưới điện truyền tải.., do vậy đã đảm bảo được tính khách quan, chính xác và tin cậy, hợp lý của các kết quả đầu ra của mô hình tính toán, đảm bảo cung cấp đủ điện năng cho nền kinh tế với chi phí tối thiểu, góp phần đáp ứng cam kết phát thải ròng bằng “0” năm 2050 của Việt Nam.
