Các nhà làm phim đã dày công tìm tòi phục dựng các cảnh quay, đạo cụ,
trang phục, lời thoại… đưa người xem về với những quá khứ hào hùng
trong lịch sử dân tộc, giúp thế hệ sau này hiểu và cảm phục trước công
lao dựng nước và giữ nước của cha ông.
Tiêu biểu là những nhân vật lịch sử sống mãi trong tâm khảm và là niềm tự hào của người dân Việt như: Lý Công Uẩn; Trần Thủ Độ; Quang Trung, Nguyễn Du… Bên cạnh đó là những phong tục tập quán đã có từ ngàn năm, làm nên bản sắc dân tộc Việt không bị đồng hóa với bất cứ dân tộc áp bức nào.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng phim lịch sử Việt Nam còn nhiều
khiếm khuyết. Trong đó, dễ nhận thấy là trang phục các triều đại, những
công trình kiến trúc mang bản sắc Việt đâu đó vẫn bị pha lẫn.
Hơn nữa, một đặc điểm của người Việt mà hàng ngàn năm đô hộ, người
phương Bắc vẫn không đồng hóa được. Đó là tục ăn trầu, nhuộm răng đen có
từ thời các vua Hùng. Có vị quan đã phản ứng khi người nước ngoài có ý
coi thường người Việt vì đã tự hào khen hàm răng đen của người Việt đẹp
hơn hàm răng trắng nhởn của ngoại bang. Nhờ hàm răng đen mà người Việt
dễ dàng nhận ra nhau khi xa xứ. Lời hịch nổi tiếng của vua Quang Trung
trong chiếu xuất quân đánh đuổi 29 vạn quân Thanh mùa xuân năm 1789 còn
vang vọng mãi:
Đánh cho để dài tóc!
Đánh cho để đen răng!
Đánh cho nó chích luân bất phản!
Đánh cho nó phiên giáp bất hoàn!
Thật hào sảng, thật tự hào! Cần phải khẳng định, người Việt xưa từ
vua đến dân đều nhuộm răng đen, để tóc dài! Chỉ cách đây chưa lâu những
hàm răng đen vẫn phổ biến trong đời sống, vẫn làm rung động biết bao
trái tim thi sỹ:
Những cô hàng xén răng đen;
Cười như mùa thu tỏa nắng… (Hoàng Cầm)
Vậy mà trong tất cả các phim lịch sử trước kia và những bộ phim vừa
trình làng đang chiếu trên màn ảnh và truyền hình, các diễn viên của ta,
từ vua đến quan răng đều trắng bóng. Nếu không phải là những diễn viên
quen biết và những màn múa võ gượng gạo, lời thoại như kịch thì người
xem dễ nhầm đây là phim nước ngoài.
Qua hội nhập, khán giả nước nhà đã cởi mở hơn đối với phim lịch sử.
Chúng ta có quyền sáng tạo để lịch sử hay hơn, sinh động hơn dưới góc
nhìn của thế hệ hôm nay. Nhưng có những điều thuộc về bản sắc dân tộc
thì phải kiên quyết giữ. Không ít người cho rằng, bản sắc rõ nhất của
người Việt từ ngàn năm nay là tục nhuộm răng đen. Nếu làm phim lịch sử
mà diễn viên không có hàm răng đen thì không tôn trọng lịch sử.
Hiện nay, bằng công nghệ tiên tiến, việc hóa trang răng đen cho diễn
viên rất dễ dàng. Trong khi trang phục, kiến trúc trong phim lịch sử
chưa có sự phân định giữa người Việt và người Hoa thì việc nhuộm răng
đen cho diễn viên khi đóng phim lịch sử đã khẳng định chắc chắn đây là
người Việt!
Lịch sử Việt sẽ không lẫn với bất cứ dân tộc nào. Rất mong các nhà làm phim hãy tôn trọng lịch sử khi làm phim lịch sử. Giữ gìn bản sắc ngàn năm của dân tộc Việt Nam.
Theo Lan Thanh
Dân trí